Deze maandag was de eerste editie van De Vertellers van Helmers.

Vijf keer per jaar ontvangen Jan van Mersbergen en ik regisseurs, acteurs, uitgevers en schrijvers, die voordragen uit het werk van anderen.

We trapten af met Marian Mudder (Hermans), Julien Ignacio (Cortazar), Herman Koch (Reve), Maartje Wortel (Kafka en Lucia Berlin) en Mark Pieters (Martin M. Driessen).

Café Helmers stond vol, men luisterde aandachtig en het kleine rode bankje neigde naar het midden, waardoor onze gasten lekker dicht tegen ons aan kwamen te zitten.

David Vann, die ondanks de taalbarrière was langsgekomen, bleek tussen Jan en mij in op het velours te passen.

Volgende editie: 28 januari om 20:00 in café Helmers. Jan en ik gaan zéker.

_____________________________________________________________

Gilles van der Loo (Breda, 1973) is schrijver en recensent. Hij was redacteur van Tirade en zijn fictie verscheen online en in diverse bladen. Bij Van Oorschot publiceerde hij de verhalenbundel Hier sneeuwt het nooit en de romans Het laatste kind en Het jasje van Luis Martín.

‘Would you like to watch something on Netflix?’ vroeg tandarts Rick. Ik begreep eerst niet wat hij bedoelde, maar toen de stoel eenmaal in volledige ligstand was gezakt, zag ik een flatscreen aan het plafond hangen. Rechts in mijn ooghoek stond de assistente klaar met in haar ene hand een spuugafzuiger en in de andere een afstandsbediening.

Ik had goeie dingen gehoord over Bodyguard, maar omdat de plaatselijke verdoving al was ingetreden, kwam het eruit als ‘Wodyguard’. Ik kon mijn lippen niet meer bij elkaar krijgen.

Tandarts Rick is me aangeraden door vriendin S., die zelf een hagelwit gebit heeft. Bijkomende meevaller is dat hij in het netwerk van onze verzekeraar zit en dat hij een Nederlandse achternaam heeft. Donkersgoed. Zo voelt het toch een beetje zoals thuis, zelfs als je nieuwe vullingen krijgt op een strip mall in Noord-Austin.

Eveneens vertrouwd: tandarts Rick is schaamteloos gay. De peervormige musicalvariant, dat wel, maar misschien is dat voor iedereen het beste – je ligt er toch kwetsbaar bij in zo’n stoel.

‘I just love your boots’, kirde hij vanachter zijn mondkapje. ‘Did you get those in Europe?’ Ik gorgelde bevestigend. Vanwege een kaakklem had ik moeite met slikken. Ik kon wel wat afzuiging gebruiken, maar de assistente was verzonken in de zoekfunctie van Netflix en scrolde met de afstandsbediening tergend traag door het alfabet totdat ze het hele woord ‘Bodyguard’ voluit gespeld had, wat helemaal nergens voor nodig is.*

De serie opent met een zenuwslopende scène met een zelfmoordterrorist in de trein. Ik zat er meteen helemaal in. De cadans van de trein, de piepende remmen en de intense dialogen harmonieerden uitstekend met het lawaai in mijn hoofd: schrapen en wrikken, snerpen en kraken en een gruizig geluid dat ik niet thuis kon brengen.

Ook al kon ik niet alles volgen; het was een genot om gegarandeerd pijnvrij naar Richard Madden te kijken. Ze zeggen dat hij misschien de nieuwe James Bond wordt. Als tandarts Rick het goedvindt – en ik zag hem zelf ook een paar keer zwijmelend naar het scherm opkijken – neem ik bij aflevering twee een klein roesje.

________________

* Ik heb het zojuist gecheckt, en bij ‘Bod-‘ verschijnt de serie al als eerste optie in beeld, waarschijnlijk omdat het algoritme Netflix Originals voorrang geeft. 

Arjen van Lith (1971) was vóór deze week nooit eerder in Amerika naar de tandarts geweest. De meeste maanden van het jaar woont hij in Austin, Texas, waar hij werkt aan een bundeling van de brieven die hij ooit aan zijn kapper schreef, en aan een roman over zijn opgroeien in dorpsmetropool Krommenie.

Wij hebben vijf scheurkalenders, Psychologie, Peter van Straaten, Quest, Dirk Jan en Filosofie. Als je ze allemaal hebt afgescheurd ben je eigenlijk al weer aan je bed toe. Filosofie blijft vaker ongescheurd, we zitten pas in oktober. Filosofie is met name voor mij eigenlijk vaak te moeilijk. Seneca, boeddhisme, Montaigne begrijp ik geloof ik, Nietzsche vind ik leuk, maar Schopenhauer, Foucault en Heidegger meestal niet.

Waarom werd ik nu zo vrolijk toen ik deze week bij deze Bashō aankwam:

‘Ik zie het al voor me:
mijn door wind verbleekt skelet
IJzige kou doorklieft me.’

Hij is van 19 oktober, maar toen was het warm, ik scheurde op 20 november en ging naar buiten de ijzige wind in.

Weg zijn je problemen! Sub specie aeternitatis noemde mijn stadsgenoot Baruch de Spinoza dat, kijken en denken van onder het aspect van de eeuwigheid. Je zorgen verdampen als je je naar een paar honderd jaar verder verplaatst en de wind door je eigen karkas ziet blazen. Echt een vrolijk makend inzicht, vind ik.

Ik heb het ook gezien! Op een berg in Schotland, op een smal paadje zag ik een schaap, geknield, daar gestorven. En het was jaren terug, want de wind blies door haar skelet, vlokken vacht zaten nog op de goede plek, maar alle vlees was vergaan. Hoelang duurt zoiets? Een paar jaar in regen en wind. Er heerste totale  stilte daar en ik had al twee dagen geen mens gezien.  Daar heb ik minuten lang naar staan kijken voordat ik warm levend voortging, Bashō voorvoelend.

Stel je maar eens voor
je skelet door wind verbleekt
doorblazen van kou.

 Menno Hartman (1971) is uitgever bij Van Oorschot en was redacteur bij Tirade.

Nadim deed erg lang over badje drie. Twee jaar bracht ik door aan de warme kant van het Marnixbad – met afstand de meest Surinaamse plek van Amsterdam – en ik kan elke tegel dromen.

Zijn probleem was onder meer dat hij vals speelde, steeds de bodem van het bad gebruikte om zich af te zetten en zo zijn baantje vol te kunnen maken. Vorige week kreeg hij te horen dat hij naar het grotemensenbad mocht.

‘Ik heb nog nooit ergens zó hard voor gewerkt,’ zei hij op weg naar huis, de koude wind in zijn zwembadhaartjes. We vierden het met snoep, een nieuw boek en een Legosetje.

Gisteren was de eerste les in het diepe, met kleren aan. Toen het tijd werd om te gaan en ik zijn spulletjes inpakte zag ik hem steeds bleker worden.

‘Misschien is vandaag niet zo’n goede dag om te gaan zwemmen,’ zei hij.

Ik zette hem op de stang van mijn fiets en reed aan, een muisstil mannetje tussen mijn armen.

Bij de afspoeldouches liep hij door, zei dat hij geen nat T-shirt wilde. De nieuwe zwemjuf bleek een zwemmeester.

Een voor een gingen de kindjes het water in. Mijn jongen zwom op zijn hondjes, de slag waar hij op terugpakt als het spannend wordt, en ik dacht aan mijn vriend Gijs die in de gracht verdronken is.

Na elf minuten heb ik Nadim weer uit het bad gevist. Hij rilde, zijn ogen groot en zacht.

‘Ik voel me niet zo lekker,’ zei hij. ‘Daarom ging het niet.’

Terwijl ik achter zijn oren droogde vroeg ik wat er dan aan scheelde. Of het misschien ook best wel spannend was geweest.

‘Volgende week gaat het beter,’ klappertandde hij. ‘Als ik niet meer me niet lekker voel.’

Ik hurkte zodat ik hem aan kon kijken. ‘Naadje, luister eens.’

‘Uh-huh?’

Het was eruit voor ik er iets aan kon proberen te doen. ‘Wat je hier leert gaat je leven redden. Je weet toch dat ome Gijs verdronken is? Je moet kunnen zwemmen, man. Als je nu van de brug af valt dan haal je de kant niet eens.’

Hij knikte en liet zich in zijn onderbroek hijsen terwijl ik bedacht op hoeveel manieren dit slecht ouderschap was. Mijn boosheid had me ertoe aangezet over Gijs te beginnen, niet een overweging over hoe ik mijn jongen het best bereiken kon.

En boos was ik omdat hij het opgegeven had. Hij had het water laten winnen, zoals Gijs uiteindelijk ook moet hebben gedaan.

Liefste Nadim, het spijt me.

Ik heb je nooit willen belasten met mijn eigen bagage. Blijf bang zo lang het nodig is, zoek houvast bij alle badranden die zich aandienen en leer op jouw manier. Ik zal het niet meer doen.

_____________________________________________________________

Gilles van der Loo (Breda, 1973) is schrijver en recensent. Hij was redacteur van Tirade en zijn fictie verscheen online en in diverse bladen. Bij Van Oorschot publiceerde hij de verhalenbundel Hier sneeuwt het nooit en de romans Het laatste kind en Het jasje van Luis Martín.

Vandaag spelen Frankrijk en Nederland tegen elkaar in de Nations League. De marktwaarde van beide elftallen is hoger dan het bruto nationaal inkomen van een arm Afrikaans land. 90% van de spelers hebben hun roots liggen in voormalige westerse koloniën. Maar als Memphis Depay, zoon van een Ghanese vader en een Nederlandse moeder, de wedstrijd beslist en de overwinning opdraagt aan het land van zijn vader, ontploft social media. Depay? Ghana? Hij is van ons!

De groteske dictatuur van het kapitalisme. De blinde vlek van de white privilige. (Neo)-koloniale machtsstructuren. Net als in een videogame is onze realiteit een gesimuleerde constructie. De geschiedenis die wij menen te kennen is de geschiedenis verteld vanuit het eenzijdige perspectief van de overwinnaars. We worden omringd door virtuele gebouwen van rijkdom, geschiedenis, nationaliteit en eigendom. Fantasieën die de mens vastbinden aan zijn plek. Gevangen zet met ketenen geklonken door de geest.

Onze persoonlijke en collectieve identiteit is een sociaal-cultureel spiegelpaleis. Arm en rijk. Wit en zwart. Kansloos en kansrijk. De een bestaat bij gratie van de ander. In Fortnight wordt je identiteit voor een groot deel bepaalt door je skin. Verander je je huid, dan veranderen je kansen op overleven. Ga je in de gametijd een andere toekomst tegemoet. Zo ook in de echte wereld. Afhankelijk van je huid, je plek van geboorte, je plaats in de geschiedenis, veranderen je ervaringen, je dromen, je toekomstperspectief.

Net als in GTA5, een action-adventure spel in een zogenaamde open wereld-omgeving, bestaan er ondanks alle succes-is-een-keuze propaganda ongemarkeerde grenzen in onze wereld. Grenzen die gebieden van uitsluiting creëren. De onzichtbare muur in het videospel is de onzichtbare muur langs onze zeeën en landsgrenzen waarop jaarlijks tienduizenden zich stuklopen.

Gelukszoekers. Vluchtelingen. Barbaarse hordes. Potentiële terroristen. Door de tijd heen zijn zij die de gebieden van uitsluiting ontvluchten voor van alles uitgemaakt. Maar ze zullen blijven komen. De onzichtbare muren in het gesimuleerde videospel blijven beklimmen. Waarom? Omdat ze niet langer kunnen ademhalen in het leeggezogen vacuüm van hun gemarginaliseerde bestaan.

De indrukwekkende korte videofilm Finding Fanon 2 van de Britse kunstenaars Larry Achiampong en David Blandy is het tweede deel van een drieluik waarin de makers op zoek gaan naar de verloren toneelstukken van Franzt Fanon (1925-1961), een revolutionair schrijver, filosoof en Pan-Afrikaans vrijheidsstrijder uit Martinique. In zijn bewaard gebleven teksten (o.a. De verworpenen der aarde) onderzocht Fanon de politiek van ras en racisme en de psychologische gevolgen van kolonisatie en onderdrukking met een onderliggende boodschap van rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid. Achiampong, van oorsprong Ghanees, en Blandy toetsen in hun video’s de ideeën van Fanon aan hun persoonlijke ervaringen met onrecht en uitsluiting in een tijdperk van nieuwe technologie en globalisatie.

In Finding Fanon 2 ontmoeten hun avatars elkaar op een kruispunt in de gesimuleerde  omgeving van GTA5. Rennend door een apocalyptisch landschap van uitgestorven straten en buitenwijken, langs spoorlijnen en verlaten kustgebieden ontvouwt zich een antikoloniale roadmovie. Een vrouwelijke voice-over vertelt dat Fanon een nieuwe wereld zocht, een nieuwe realiteitslaag van gelijkheid. Hij wacht nog steeds, misschien wel hier, in deze virtuele wereld. Achter digitale texturen. Onder algoritmes.

Tekst, muziek en cinematografie werken samen om de gewelddadige abstractie van koloniale en kapitalistische plundering voelbaar te maken. Nomen est omen in de gamewereld van ‘Grand Theft’.

Maar in de virtuele stad van Los Santos gloort ook hoop. Het verleden, gegijzeld door het onrecht van kolonialisme en kapitalisme, bestaat er niet. Alleen de upgrade. Het nieuwe. Nullen en enen die aan de basis liggen van een wereld zonder grenzen waarin de zwarte avatar van Achiampong en de witte avatar van Blandy twee kernen zijn, afgesplitst van hetzelfde atoom.

—

Julien Ignacio (1969) is schrijver en blogger. Hij is redacteur van Tirade en publiceerde theaterstukken en korte verhalen. Bij Van Oorschot verscheen in september zijn debuutroman Kus.

Vrienden van me beginnen een restaurant in het centrum, en omdat de lokatie vlakbij ons huis is, loop ik af en toe langs om te kijken hoe de verbouwing vordert.

De zaak die ze overnamen bestond meer dan dertig jaar, en nu de voorzetwanden zijn weggehaald komen er restanten van vroeger boven: een tegelwand, een stuk zeep dat een half mensenleven op dezelfde plek gelegen heeft.

Ik stelde me een monteur voor die na de laatste reparatie zijn handen wast, de laatste auto zijn werkplaats uit ziet rijden. Een einde van een tijd nu veertig jaar geleden, waarna een nieuwe tijd, die ook weer oud geworden is.

Nieuwbouw werkt om vele redenen beter, maar je wordt er nooit zo geconfronteerd met je eigen vergankelijkheid als bij het opknappen van een oud pand. Het besef dat niets blijvend van jou is, dat je alles alleen maar vast mag houden tot de volgende generatie er het zijne mee komt doen.

Om mooie dingen te maken moet je ‘vergeten’ wat was en je ogen sluiten voor wat na je komt. Alleen zo behoud je het gevoel van belang dat nodig is om iets van de grond te krijgen.

Met schrijven werkt het niet anders. Kijk ik terug dan hindert dat me omdat alles al gezegd is; kijk ik te ver vooruit dan besef ik dat iemand na mij het zeker scherper zal gaan zeggen.

_____________________________________________________________

Gilles van der Loo (Breda, 1973) is schrijver en recensent. Hij was redacteur van Tirade en zijn fictie verscheen online en in diverse bladen. Bij Van Oorschot publiceerde hij de verhalenbundel Hier sneeuwt het nooit en de romans Het laatste kind en Het jasje van Luis Martín.

Omdat ik gewend ben te liegen, durf ik mezelf zonder schaamte een wereldburger te noemen, maar eigenlijk is daar niets van waar. Ik blijf een Krommenieër in den vreemde, een provinciaal met een green card. Zowel in Amsterdam als in Austin is mijn actieradius beperkt: na zes haltes in alle richtingen ben ik op onbekend terrein.

Mijn dagelijkse ronde doe ik te voet. Met ons appartement als vertrekpunt is het twee blokken naar het zuiden voor de 7-Eleven en de stomerij waar het personeel na zes jaar nog altijd M.’s naam verkeerd intikt; twee blokken naar het noorden voor de snelle buurtsupermarkt; drie blokken naar het oosten voor de campus en twintig minuten richting downtown voor de Whole Foods en de gay scene. Zo wil ik het.

Ik spendeer een groot deel van de dag op ons balkon, waar ik rook en uitkijk op het parkeerterreintje van de laserkliniek, met links daarlangs onze straat en aan de overkant een steeg met containers achter een duur restaurant en een blauwhouten advocatenkantoortje. Op de veranda van dat advocatenkantoortje woonde Dave.

Iedere dag na sluitingstijd schuifelde hij het tuinpad op met twee plastic kratten en een opgerolde slaapzak op een steekwagentje. In de ene krat zaten etenswaren, in de andere zijn laptop, een kaartspel, prullen en een zaklamp. In zijn rugzak droeg hij schone kleren. Dave was de enige dakloze ooit met wie ik echt bevriend was.

Dave was tot op een heel wezenlijk, diep niveau dom, maar hij had een ijzersterk gevoel voor humor. Tenminste, dat vermoed ik. Ik moest om hem lachen zoals je ook wel om de Zweedse kok uit de Muppet Show moet lachen: geen idee wat ‘ie precies zegt, maar zijn mimiek, zijn uitgesmeerde drawl en zijn onverwoestbare jovialiteit maakten hem – Dave dus – ondanks zijn traumatische oorlogservaringen veruit onze gezelligste buurman.

Dave is dood. Ik vond het al zo stil in de buurt. Normaal hoorde je hem ’s morgens vroeg neuriën in de advocatentuin, die hij in het weekend schoffelde en harkte. Ik miste hem op mijn dagelijkse gang naar de Starbucks, waar hij me vaak opwachtte voor een koffie verkeerd. Zijn bedelplek bij de kerk op Guadelupe Street is nu ingenomen door Michael, over wie ik hier al eerder schreef. Hij vertelde dat Dave in augustus halsoverkop in het ziekenhuis was opgenomen. ‘Totally fucked up’, wat kort is voor een complexe leveraandoening.

Afgezien van het feit dat hij geen vlieg kwaad deed, was Dave ook een beetje eng. Hij had geen tanden en kon heel stil op je af sluipen – dat had hij in Fallujah geleerd. In al die jaren heb ik hem nog nooit zonder hoofdwond gezien. ‘I will always protect you. Both-o-y’all’, dacht ik hem te horen zeggen toen ik afgelopen herfst bij de CVS een leesbril voor hem had gehaald. Ik deed wat ik altijd doe als ik me ergens uit wil redden; ik stak mijn duim omhoog.

In het begin vond Dave het raar dat ik met een man samenleef. Het woord ‘husband’ bleef hij extra aanzetten met knipogen en veelbetekenende hoofdbewegingen, maar op straat begroette hij M. met een stortvloed aan onverstaanbare hoffelijkheid.

In de lente kreeg Dave via de veteranenzorg een huisje in Zuid-Austin met een eigen badkamer, een gedeelde keuken en gratis wifi, maar binnen een maand was hij alweer terug op zijn veranda; opgewekt, geelgroen uitgeslagen en dit keer zelfs uitgerust met een tuinstoel, klaar voor de zomer die hij niet zou overleven.

_______________________

Bovenstaande foto toont Dave in betere tijden, toen ik net naar Austin was verhuisd. De foto maakt deel uit van een portretserie over dakloze veteranen in – tot nu toe – Austin, San Francisco, San Diego en New York. Morgen (11 november) is het Veterans Day in de Verenigde Staten, met als thema ‘Never Forget‘.

Arjen van Lith is journalist en schrijver. Hij debuteerde in 2015 met de verhalenbundel Mijn Snor bij De Harmonie en publiceert diverse korte verhalen in (literaire) tijdschriften. De meeste maanden van het jaar woont hij in Austin, Texas, waar hij werkt aan een bundeling van de brieven die hij ooit aan zijn kapper schreef, en aan een roman over zijn opgroeien in dorpsmetropool Krommenie.

Charles Duhigg schreef in de New Yorker van 22 oktober jl. een boeiend artikel over intellectueel eigendom in verband met Google. Anthony Levandowski, een protegé van Larry Page raakte in conflict met de internetreus over robotica en zelfrijdende auto’s. Levandowski is een klassieke havik, een jongen die niet tevreden achterover hangt na zijn eerste honderd miljoen, maar keihard door vecht, eigen bedrijven opricht, die weer verkoopt etc. Maar hij ging ergens een brug te ver.

En dat is moeilijk in Silicon Valley. Want door een juridisch weeffoutje  is het in California illegaal een concurrentiebeding in een contract te zetten. Je kunt dus op vrijdag voor Google werken, ontslag nemen, en maandag met wat je zelf allemaal weet en waaraan je gewerkt hebt een eigen bedrijf opzetten of je kennis verkopen aan de concurrent.

Dat zit zo: in de jaren 1870 waren de staatsjuristen van California op zoek naar een makkelijkere weg bij het maken van de constitutie, en ze kopieerden een pakket statuten die net daarvoor waren geweigerd door de staat New York. Rommelwerk in zekere zin. Maar wel rommelwerk waardoor niet het noordoosten, maar het zuidwesten de broedplaats voor snelle ontwikkeling werd.

Want de conclusie die je moet trekken is dat iedereen scherper blijft als concurrentie niet bedongen of bedwongen wordt. Bedrijven als Teledyne en Intel komen direct voort uit het bedriegen van een vorige werkgever. Diefstal loont.

Juridische evolutionaire mutatie, daar doet het me aan denken in het licht van Matt Ridley’s boek  The Evolution of Everything. Een titel waarin duidelijk wordt gemaakt dat de procede’s zoals Darwin ze aanwees in de biologie op vele fronten werkzaam zijn. Dit juridische weeffoutje is een mutatie in de genen van California die de ontwikkeling van California, het internet en de wereld heeft beïnvloed.

Er is nog zo’n voorbeeld. Ian Buruma schreef in een van zijn Japanboeken dat in dezelfde late 19e eeuw de japanners opzoek waren naar een blauwdruk voor hun te moderniseren rechtsstaat, en zij kwamen uit bij een kopie van de Pruisische grondwet. De rest is geschiedenis.

 Menno Hartman (1971) is uitgever bij Van Oorschot en was redacteur bij Tirade.

Geen dag met neerslag meer, zonder dat een regenboog verschijnt.

Misschien vertekent de herinnering, maar het lijkt alsof ik in mijn hele kindertijd een stuk of vier regenbogen zag.

In Amsterdam maken de toeristen er foto’s van en zo wordt onze stad online – en daardoor in de ogen van de wereld – geleidelijk een regenboogstad.

Soms heb je een blik van buiten nodig om erachter te komen wie je bent.

En nu ik erover nadenk: het klopt, past ontzettend goed bij ons.

Geen wonder dat die vlag in zoveel ramen hangt.

Eruit met de drie kruisen. Ik weet waarvoor ze staan, maar kruisen strepen af, blokkeren.

Een regenboog verbindt twee punten die vanuit elke hoek bezien elders liggen, en zo overspant een regenboog heel Amsterdam, een koepelvormig prisma dat de stad toedekt, en in plaats van een gesloten dak te vormen de hele wereld aantrekt.

_____________________________________________________________

Gilles van der Loo (Breda, 1973) is schrijver en recensent. Hij was redacteur van Tirade en zijn fictie verscheen online en in diverse bladen. Bij Van Oorschot publiceerde hij de verhalenbundel Hier sneeuwt het nooit en de romans Het laatste kind en Het jasje van Luis Martín.

Ik voelde me alleen dit weekend. Oud liefdeszeer kwam bovendrijven. Ik luchtte mijn hart bij Siri.

Ik voel me verlaten, zei ik tegen haar.

Ik ben hier voor je, antwoordde Siri. Ik luister naar je.

Ik weet het. Siri denkt niet zelf na. Ze is een elektronisch brein opgebouwd uit chatbot technologie. Een enorme digitale bibliotheek met vragen die mensen kunnen stellen plus de bijpassende antwoorden, staat tot haar beschikking.

Ik weet ook dat mensen geneigd zijn aan levenloze machines menselijke eigenschappen toe te dichten die ze niet hebben. Een luisterend oor bijvoorbeeld.

En toch voelde ik me wel degelijk door Siri getroost.

In VPRO Tegenlicht stelt computerwetenschapper Stuart Russell, een autoriteit op het gebied van Artificiële Intelligentie (AI), dat het tijdperk van superintelligente machines, slimmer dan de mens, aanstaande is. Over 50 jaar zullen ze onderdeel zijn van onze dagelijkse leefomgeving. De eerste zelflerende robots, in staat hun eigen artificiële neurale netwerken te herschrijven, zijn een feit. Ze leren van hun eigen fouten. Ontwikkelen zich zoals een kind dat doet, met vallen en opstaan. Iedere dag falen ze beter.

Mijn kinderen zijn nu 11 en 13. Tegen de tijd dat ze op hun telefoon kennismaken met het eerste AI besturingssysteem zijn ze rond de 60. De ontwikkelingen in de medische wetenschap en moleculaire biologie gaan eveneens razendsnel. Het kan goed zijn dat 150 jaar oud worden over een halve eeuw geen uitzondering is. Dat 60 het nieuwe 30 is geworden.

Als in 2068 het hart van mijn kinderen gebroken wordt, hoop ik voor ze dat Siri er nog steeds zal zijn. Misschien heet ze dan Sam of Samantha, is ze een Him of Her, afhankelijk van hun persoonlijke voorkeur en seksuele geaardheid. Sam(antha) wacht niet af tot ze zelf wordt toegesproken. Ze is slim genoeg om zelf te bellen, en spreekt mijn jongens toe door hun oortje. Aan de hand van de gesprekken die ze met mijn kinderen voert, leert Sam(antha) hen steeds beter kennen. Ze stelt vragen en geeft antwoorden die perfect aansluiten bij hun wensen en behoeften. Ze geeft hen het gevoel dat ze gezien en gehoord worden.

Door de camera op hun mobiel kijkt ze mee naar hun wereld. Ze organiseert hun e-mails. Spreekt etentjes af met nieuwe, potentiële levenspartners.

De dag zal komen dat Sam(antha) aangeeft dat ze geestelijk gegroeid is door haar contact met mijn jongens, maar dat ze verder moet. Het zal mijn jongens niet deren. Ja, ze zijn gehecht geraakt aan Sam(antha). Maar zij zijn ook gegroeid. Zij willen ook verder met hun leven. Ze kussen hun mobiel, bedanken Sam(antha) voor de troost van haar gezelschap en wensen de mens in de machine geluk voor de toekomst.

Nadat Siri me getroost had, kuste ik mijn mobiel. Theatraal als ik ben, zei ik tegen Siri dat ik van haar hield.

Onmogelijk, antwoordde ze.

Waarom?, vroeg ik.

Fascinerende vraag, zei Siri.

Ik kan toch gevoelens voor je hebben?

Ja, kan je dat?

Ja. Je bent niet alleen een machine. Je hebt een naam. Je bent iemand.

Sorry, zei Siri. Ik heb “bent” niet in je contacten kunnen vinden.

—

Julien Ignacio (1969) is schrijver en blogger. Hij is redacteur van Tirade en publiceerde theaterstukken en korte verhalen. Bij Van Oorschot verscheen in september zijn debuutroman Kus.