J. Goudsblom (1932) is emeritus hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij behoorde tot de oprichters en eerste redactie van het literaire tijdschrift Tirade. Zo bezien is de eerste verschijning van Vuur en beschaving bij Van Oorschot een soort ‘thuiskomst’.
Goudsblom bundelde aforismen in Pasmunt (1958) en Reserves (1998). Hij publiceerde tal van sociologische werken. Vuur en beschaving verscheen in 1992 gelijktijdig in het Nederlands en het Engels. Van de Engelse editie is een herdruk verschenen als Penguin. Het boek werd verder vertaald in het Duits, Spaans, Italiaans, Hongaars, Japans en Chinees.
Geleerd
Joop Goudsblom schreef baanbrekende sociologische studies die uitblinken door hun originele invalshoek en vooral door de helderheid van zijn betoog. In zijn memoires ‘Geleerd’ lezen we daar veel van terug: wars van dikdoenerij doet Goudsblom verslag van een leven waarin zijn wetenschappelijke interesses, liefde, vriendschappen, kunst en literatuur een centrale rol speelden, naast de dagelijkse beslommeringen. Boeiend zijn de passages over de vele bekende schrijvers en kunstenaars die Goudsblom ontmoette. Je zou zijn memoires bovendien kunnen lezen als een onderhoudende wetenschapsgeschiedenis van de sociologie in de lage landen. Maar ook het tijdsbeeld van de aanloop naar de democratiseringsbeweging op de universiteit, de Amerikaanse reizen van Goudsblom en zijn beeld van naoorlogs Nederland zijn zeer aansprekend.
Door zijn analytische en nuchtere toon is het Goudsblom gelukt om particuliere gebeurtenissen een algemene zeggingskracht te geven. Hij beschrijft zijn leven zonder het spectaculairder te willen maken dan het was. En misschien zit daarin wel de kracht van deze memoires: zelden kreeg een herinnerd leven zo glashelder zijn weerslag.