Sasja Sokolov (1943) werd geboren in Canada, als zoon van een hooggeplaatste diplomaat, maar groeide op in de Sovjet-Unie. Hij deed pogingen om het land te ontvluchten, zat korte tijd in de gevangenis, maar na internationale protesten en een hongerstaking samen met zijn Oostenrijkse geliefde kreeg hij in 1975 toestemming voor emigratie. Datzelfde jaar werd het manuscript van School voor zotten de Sovjet-Unie uit gesmokkeld en onder veel bijval in het Westen gepubliceerd.
School voor zotten is het verhaal van een ongewone held, een jonge bewoner van een inrichting voor geestelijk gehandicapten. De jongen probeert in het reine te komen met de dood van zijn dierbare mentor en met zijn onbeantwoorde liefde voor zijn lerares. Zijn herinneringen aan jeugdzomers vallen samen met het heden, de doden zijn nog in leven en de geliefde is alom aanwezig.
School voor zotten laat zich eveneens lezen als metafoor voor het leven in de Sovjet-Unie, of Poetins Rusland, waar outsiders en dissidenten in psychiatrische inrichtingen of kampen worden opgesloten. En waar leven en liefde ondanks dictatuur doorgaan. Afwisselend lyrisch en filosofisch, geestig en verbijsterend doet School voor zotten alle verwachtingen die je aan een roman verbindt teniet.
