Uwe Johnson (1934–1984) debuteerde in 1959 met Mutmassungen über Jakob, waarvoor hij de Prix International ontving en waarna verschillende romans volgden. Van 1966 tot en met 1968 woonde hij in New York, aan de Riverside Drive, net als zijn personage Gesine in de roman waaraan hij daar begon te werken. Jahrestage verscheen in vier delen, waarvan het laatste vanwege gezondheidsklachten en een writer’s block pas in 1983 het licht zag. Johnson woonde sinds 1974 op het eiland Sheppey in Zuidoost-Engeland. Günter Grass noemde hem de belangrijkste schrijver van Oost-Duitsland.
Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl
De ambitieuze roman Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl behelst het prachtige verhaal dat een jonge Duitse vrouw in New York vertelt aan haar dochtertje. Ze verhaalt over haar ouders en haar jeugd in een klein stadje in Mecklenburg. Het is een poging om terug te halen wat verloren is gegaan: haar moeder die vroeg overlijdt, haar familie die omkomt in de oorlog. Het gaat over onderdrukking en hoe daarmee te leven, in Duitsland tussen 1933 en de vijftiger jaren, eerst onder de nazi’s, later de DDR. Het gaat over het omgaan met het verleden, de dubbelzinnig houding in Duitsland ten opzicht van ex-nazi’s, maar ook over de lotgevallen van Joden. Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl is een herinneringskunstwerk.
Tegelijkertijd is het een kritische observatie van de wereldpolitiek tussen 20 augustus 1967 en 20 augustus 1968, middels in de roman verweven dagelijkse nieuwsberichten uit The New York Times. De actualiteit van het jaar 1968 speelt daarmee een essentiële rol in deze caleidoscopische roman: de Praagse Lente, de studentenprotesten in de VS en Duitsland van mei ’68, Vietnam, de opstanden in de getto’s in de VS, de moorden op Martin Luther King en Robert Kennedy.
Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl gaat ook over hoe je als mens fatsoenlijk kunt blijven in een wereld die dat niet is, hoe je je leven kunt vormgeven zonder je (al te veel) te compromitteren. Johnson is een meeslepende verteller en observator.
Het boek verscheen in Duitsland in vier delen, Van Oorschot brengt deze vier delen in een band.