Stormsonate

Waar het eerste deel van Verheuls Tutcheff-cyclus (de roman Villa Bermond) gaat over het jongvolwassen leven van de schrijver ten tijde van de Koude Oorlog en over de door pech en eigen falen beproefde Russisiche huisvader en dichter Tuttcheff, zoekt Stormsonate de jeugd en het prille begin op – opnieuw zowel van Tuttcheff als van hem (Verheul) zelf. Hun levens zijn met elkaar verbonden.

Stormsonate bestaat uit een tweetal verhalen.‘Onweer in de Alpen’ gaat over de jonge Tutcheff, pasgetrouwd diplomaat, op vakantie in Beieren met verwanten. Het is 1828, het gezelschap spreekt over politieke en culturele zaken, de lucht is doortrokken van Duitse Romantiek. Tijdens een rijtoertje verbeeldt een koetsier zich dat hij de zojuist gestorven Beethoven is; het tafelgesprek gaat over de dichter Heinrich Heine. Hoewel er een verwachtingsvolle, opgeruimde sfeer heerst, passeren er niet mis te verstane antisemitische opmerkingen de revue: voorbodes van het onweer dat een eeuw later zal losbarsten.

In het tweede verhaal ‘De vervulling’ is het zover: de Tweede Wereldoorlog is uitgebroken en daarover vertelt Verheul vanuit zijn eigen perspectief: dat van een klein kind, opgroeiend in Hengelo. Aan de orde komt het angstaanjagend loeien van het luchtalarm (onweer!), de soms ondoorgrondelijke rol van zijn vader in de oorlog, de verhouding tussen zijn ouders, de theaterbezoeken met zijn vader (Hamlet! Shakespeare!), zijn eigen rol in het gezin. Het wordt door Verheul wonderbaarlijk onbevangen opgetekend, als door de ogen van een kind – maar dan wel een heel opmerkzaam, nieuwsgierig, scherp observerend kind.