Onze eeuw. J.L. Heldring en André Spoor in gesprek

André Spoor en Jerôme Heldring voerden in augustus 2012 een viertal lange gesprekken. Zij namen hun persoonlijke ervaringen met de politiek van de twintigste eeuw door, spraken over de Koude Oorlog, het ontstaan en het einde ervan, over de dekolonisatie, over Europa, over de Nederlandse buitenlandpolitiek. Het resultaat van die gesprekken heeft dezelfde ongedwongen toon als die van Helmut Schmidt en Fritz Stern in hun boek Unser Jahrhundert. Ein Gespräch.

In het gesprek van Spoor en Heldring is een aantal elementaire bewegingen in de twintigste eeuw samengevat tot een associatief en bijwijlen persoonlijk verhaal en niet als in een geschiedenisboekje. Bovenop alles wat de lezer zelf al weet, stippen de betrokken waarnemers Spoor en Heldring aspecten van het grote wereldgebeuren aan die onder het stof van de Wikipediakennis verdwenen is. Wat was het Long Telegram ook al weer en in welk verband tot de Koude Oorlog stond het? Welke Nederlandse politici hadden welke inzichten waar het de onafhankelijkheid van Indonesië aanging? Waarop baseert Heldring zijn uitspraak ‘dekoloniseren moet je door rechts laten doen, bezuinigen door links’?

Spoor en Heldring kunnen het flink oneens zijn in deze gesprekken en laten zo aan de lezer een eindoordeel over, volgens beider adagium dat analyse het werk van de journalist is, conclusies trekken niet. Met grote en persoonlijke denkbewegingen loodsen de oud-hoofdredacteurs van NRC Handelsblad de lezer door de politieke geschiedenis van de twintigste eeuw heen, door het Marshallplan, de Monroedoctrine, de Trumandoctrine en nog veel meer.

J.L. Heldring (1917-2013) werd in 1945 redacteur van de Nieuwe Rotterdamse Courant, en was van 1968 tot 1972 hoofdredacteur van deze krant. In 1960 begon hij met zijn column ‘Dezer dagen’, die tweeënvijftig jaar lang een vast onderdeel in de krant vormde. In 2007 kreeg hij de Anne Vondelingprijs voor politieke journalistiek. Onder de titel Dezer dagen een keuze uit de columns die hij de laatste tien jaar schreef.

André Spoor (1931-2012) was van 1970 tot 1983 hoofdredacteur van NRC Handelsblad en van 1986 tot 1988 van het weekblad Elsevier. Voor de NRC was hij correspondent in Bonn, Washington, New York en Wenen. Kort nadat hij deze gesprekken met Heldring had gevoerd, overleed hij.