door Wouter van Oorschot
Ik kreeg de volgende brief.
‘Beste meneer van Oorschot,
Wij zijn derdejaars studenten van de Hogeschool van Amsterdam en zijn bezig met onze minor Televisie. Hiervoor maken wij een aantal talkshows, naar het format van RTL Late Night. Eén van de onderwerpen die wij behandelen in de komende uitzending is Het Blogbal. Het Blogbal is ontstaan als dwars antwoord op het Boekenbal. De organisatoren van het Blogbal zien het Boekenbal als een bijeenkomst waar literaire waarde van een langzaam uitstervende uitgeverswereld geëtaleerd wordt. Als uitgever kijkt u hier ongetwijfeld anders tegenaan.
Onze gast in de uitzending is blogger ** […]. In voorbereiding op het gesprek met **, maken wij een korte reportage over het Blogbal. Wij zouden u heel graag voor de camera willen vragen hoe u als uitgever tegen bloggen aankijkt.
Daarom de vraag of u deze week, of aanstaande maandag (maximaal) een half uurtje tijd heeft om mee te werken aan onze reportage.
Ik hoor graag van u!
Met een vriendelijke groet,
w.g. […]’
Ik stuurde het volgende antwoord:
Geachte ***,
Uw brief met verzoek kwam in mijn bezit waarvoor dank.
Laat iedereen zoveel bals organiseren als waarvoor belangstelling bestaat, is wat ik zeg. Hoe vaker mannen en vrouwen van het mannelijk, vrouwelijk en inwisselbaar geslacht met elkaar ballen hoe beter dunkt me. Maar op uw vraag kan ik geen antwoord geven. Ik heb geen idee wat met ‘het etaleren van literaire waarde van een uitstervende uitgeverswereld’ bedoeld wordt. Het dunkt mij een uiting van ‘nieuwspraak’ van halfgeletterde rancuneuze kleinburgers: het stem- en klapvee zoals u weet waar populisten het in de eerste plaats van moeten hebben. Of begrijpt u wél wat het precies betekent? Ik in ieder geval niet.
Over het Boekenbal heb ik wel een mening. Dat is vanaf zijn ontstaan nooit meer geweest dan het is: een (van de) jaarlijkse viering(en) van de vrijheid van drukpers met een meestal slecht voorprogramma en geopend met een gratis glas zeer matige champagne, waar niemand iets aan mist. Het is dan ook volstrekt zinloos daar een dwarsbal tegenover te willen zetten: dat is nergens goed voor en een gewoon bal is al erg genoeg, vindt u ook niet? Bovendien is elke balzaal op zeker moment vol en moeten ballers zich elders gaan vervelen, vergapen, verdoen, bezuipen, bezatten, bedrinken. Op een ander bal bijvoorbeeld. Laat ons zeggen een Blogbal. Of nog weer een ander bal. Dat stelt allemaal geen moer voor en voor een ‘minor televisie’ (télé mineure; kleines Tévau of dwarf-tv) kan men zijn tijd beter besteden. Zelf ga ik trouwens niet naar bals: ik lees of ga me te buiten aan het bezoedelen van sociale media. Bloggen is voor veel mensen ook heel leuk, al doe ik het zelf dan niet. Je kunt geschreven scheten laten zoveel je wilt nietwaar, over wat je maar wilt en ze gratis en voor niets ter lezing aanbieden aan wie maar wil. Wel heb ik begrepen dat je stukkies maar beter niet de lengte van een tabloidpagina te boven kunnen gaan als je wilt dat je lezers de laatste regel halen. Columns en blogs, dat gaat nog maar het essay sterft uit, schijnt, want op scholen wordt de mensen begrijpend lezen, laat staan lang meedenken met een ander al enkele generaties lang vakkundig afgeleerd. Als er behalve ik meen dertig diersoorten per dag wereldwijd in Nederland íets uitsterft, dan is het geëngageerde cerebraliteit, helder denken, adequaat formuleren, belezenheid, zo u wilt eruditie in de breedste zin. Zou er dus al sprake zijn van een uitstervende uitgeverswereld (wat onzin is), dan is dat daar hoogstens een afgeleide van. Over enkele jaren is de elite door het volk gelijkgeschakeld en is er geen redden meer aan: we gaan geheel democratisch met ons allen de diepte in. Maar dat uitsterven duurt véél langer dan u en ik leuk vinden, let op!
Het heeft geen zin dit in welke praatsjoo ook te herhalen: infotainment is er al veel te veel. Het ‘Hugo Borst bij Matthijs van Nieuwkerk’ syndroom grijpt steeds verder om zich heen. Het overwoekert het laatste restje kritisch denken waarover ons volk nog beschikt. In ons land maakt alleen de VPRO nog televisie die de moeite waard is: de rest doet voor Berlusconi’s gelijkgeschakelde tv allang niet meer onder. Dus als de VPRO niet mag, kijk ik wel eens naar Canvas en de BBC. Een goed boek lezen is ook leuk.
Met vriendelijke groet,
Wouter van Oorschot
Nou zeg: dát luchtte op!
