In de Volkskrant las ik dat emigranten vooral de geordendheid en netheid van Nederland missen, hoe schoon het is zie je pas als je er weg bent. Ah! , roept een Engelse vriend als wij bij een bezoek aan Nederland en passant op Schiphol onze nieuwe paspoorten kunnen ophalen. Geloof maar niet dat zoiets in Spanje zou kunnen. Eerlijk gezegd verwacht ik dat ook niet en met mijn heimwee heeft het niets te maken. De Spaanse bureaucratie is als een rivier waar je willens en weten inspringt, je moet toch naar de overkant, het is de onzichtbare stroming die bepaalt waar je al dan niet zeiknat en uitgeput, weer op de oever mag klimmen.
Zo hadden we de verkoper van ons zolderappartement gevraagd om elektra en water niet af te sluiten, wij meenden dat het gemakkelijker zou zijn om dit op onze naam te laten overschrijven. Voor de overschrijving van de waterrekening toog mijn man naar het gemeentehuis. De vragenlijst die hem gevraagd werd in te vullen was lang, zo lang dat hij dacht dat het nu wel geregeld zou zijn. De ambtenaar maakte een stapeltje van de papieren en tikte hiermee geruststellend op het bureau. Toen keek hij op. En waar, zo zuchtte hij schijnbaar verveeld, was de woonverklaring? Zoiets hadden we niet. En hoewel we toch echt een woning hadden gekocht en zowel de akte van eigendom én het uittreksel van het kadaster met de vragenlijst waren ingeleverd werd mijn echtgenoot te verstaan gegeven dat er een architect naar onze woning moest komen kijken om de vereiste woonverklaring op te maken. Twee weken later stapte er een vrolijke jongeman over onze drempel (yep, een woonhuis) en na betaling ontvingen we de begeerde verklaring waarmee kon worden teruggegaan naar het stadhuis. Tevergeefs. Deze keer liet de ambtenaar weten dat het document diende te worden aangeleverd op cd-rom (mijn laptop heeft geen ingang voor cd’s, gelukkig bezitten we ook nog een oude computer). Gelaten werd er voor de derde keer een afspraak gemaakt waarbij de ambtenaar de cd-rom controleerde, een la opentrok en vervolgens met een vinger het formulier over tafel schoof. Bijna grommend legde hij uit dat er een stempel op moest, te verkrijgen op een andere afdeling in een ander gebouw. Met dit formulier mochten we (halleluja!) naar het waterbedrijf.
Tot onze verbazing schreef de medewerker van het waterbedrijf met een simpel invullen van mijn mans rekeningnummer het contract naar ons over. Tijdens dit weken durende proces werd er niet gelachen, niet meer door ons en al helemaal niet aan de kant van de gemeente. Lachen bij officiële instanties wordt in Spanje als onprofessioneel gezien. Soms denk ik aan die kasten vol cd’s waar niemand ooit naar kijkt. Bij een toekomstige verhuizing of verbouwing worden ze vast en zeker in een vuilcontainer gegooid. Jongemannen met stofmaskers voor kijken verbaasd naar de bakken vol dof geworden schijfjes. ¿Que es eso? vragen ze elkaar en halen daarna onverschillig hun schouders op.
foto: Jildiz Kaptein
Lia Tilon (1965) debuteerde in 2002 met de roman Huizen van papier bij Uitgeverij De Arbeiderspers. In 2012 publiceerde Uitgeverij Cossee haar roman Zielhond, in 2017 gevolgd door Archivaris van de wereld. Tilon schrijft romans en korte verhalen. Zij blogt over emigratie en de vraag wat heimwee is. Is heimwee wel verbonden met een plek in je leven, of aan het gevoel dat je had toen je je op die plek bevond? En maakt het wat uit?
