Hoewel schrijven het best gaat achter een gesloten deur aan een rustig bureau, klapte ik onlangs mijn laptop weer eens uit op een hoofdstedelijk terras. Al snel raakte ik ingeklemd tussen hippe baarden, de een leek nog meer op Jezus dan de ander, en ik dacht al dat het iets met Pasen te maken had: het feest van de ultieme verdwijntruc, met een lijkwade als onzichtbaarheidsmantel, toen tegenover mij het geanimeerde gesprek tussen twee donkerblonde baarden plotseling stokte.

‘O jee,’ zei de linker. Hij stond half op en staarde verontrust naar een plek achter mij.

‘Dit gaat niet goeoeoed.’

Ergens achter mijn rug klonk een gil, gevolgd door een doffe klap en geschraap. Het hele terras draaide zich om – al die baarden en ik.

Vlak bij de deur van het café lag een vrouw, languit op de grond. De kroegbaas boog zich al bezorgd over haar heen, maakte sussende geluidjes en reikte haar de hand, maar zij duwde hem woest opzij, met haar blindengeleidestok op een nep gouden paaltje meppend dat naast haar lag.

‘Hebben jullie dit hier neergezet? Dit is verdomme levensgevaarlijk!’

De kroegbaas zette bedremmeld het glimmende paaltje weer overeind. Een dik zwart touw verbond het met zeven andere: samen vormden ze een koninklijke terrasafscheiding die ziende klanten het gevoel moest geven: ja, het is echt heel bijzonder dat ik hier mag zijn.

‘Het valt mee,’ zei een van de baarden tegenover mij en ging weer zitten.

Maar de vrouw was nog lang niet klaar. ‘Is dit soms alleen jullie stoep?’ foeterde ze tegen de kroegbaas. ‘En de voetgangers dan? De blinden, zoals ik?’ Het was van haar rug af te lezen: deze woede was niet zomaar bekoeld.

Pas als ze zwijgt herken ik haar stem.

Het zal toch niet? Ik kijk nog eens goed naar de vrouw die nu weer rechtop staat en boos haar jas rechttrekt terwijl ze langzaam mijn kant op draait.

Ze is het. Ik duik achter mijn menu.

Meer dan twintig jaar heb haar niet gezien: onze vroegere overbuurvrouw Aaf. Destijds een van mijn moeders beste pianoleerlingen. Ja, ze is het echt. Wat ouder misschien, maar verder niks veranderd. Dezelfde elegante verschijning… grijswit haar, nog net zo parmantig als hoe ik me haar herinner: met bruine knot, gewapend met hond en stok op hoge hakken door onze straat schrijdend – naar haar werk, naar de winkels, naar het park, en naar ons huis, voor de pianoles.

Waarom spring ik niet op om haar te helpen, gedag te zeggen?

In plaats daarvan duik ik achter de menukaart en houd me stil.

‘Bij mij hebben mensen de keuze,’ had ze me vroeger wel eens uitgelegd. ‘Wil je gezien worden, of niet? Mijn blindheid biedt mensen de mogelijkheid van onzichtbaarheid. Ik gun ze die.’

Blijf ik daarom zitten?

Als zij naast mijn moeder pianospeelde, verstopte ik me niet op mijn gebruikelijke plek onder de vleugel. Ik zat stil op een stoel in de hoek, gefascineerd door dat idee: dat ik voor haar pas aanwezig zou zijn als ik gerucht maakte. Of wanneer mijn moeder eindelijk eens iets tegen me zeggen zou: ‘Polleke, we zijn klaar, ga jij nu even met mevrouw Takema wandelen?’

Ik deed niets liever dan met Aaf Takema wandelen, samen met de blindengeleidehond Tip.

Altijd hetzelfde rondje, ze liep het ook vaak alleen. ‘Maar het is leuker met jou,’ zei ze tegen mij. ‘Want dan groeten de mensen mij opeens; door jouw ogen zien ze mij wel, vind je dat nou toch niet gek?’

Op de helft van onze wandeling gingen we altijd even op een bankje zitten. Steeds hetzelfde bankje, naast het talud vol graffiti. Een bankje zonder uitzicht.

‘Beschrijf wat we zien,’ droeg ze me op een keer op.

‘Een blinde muur…’ begon ik, maar ze pakte me meteen bij mijn hand.

‘Denk goed na. Je hebt één kans. Zoals je het me nu vertelt, zo zal het zijn. Jij bent de baas. Toe maar.’

Ik keek nog een keer. Toen vertelde ik wat ik zag: ‘Een landschap van hoge bergen die in een blauwe zee verdwijnen, met een heel klein strandje vol roze flamingo’s.’

‘En wat nog meer?’

‘Een moeder en een kind, die in de zee zwemmen met een dolfijn.’

‘Dat is het. Dat is nou het cadeau van mijn blindheid aan de zienden.’ zei Aaf dan. ‘Van mij aan jou.’

Nooit nam ze er genoegen mee dat ik haar simpelweg de werkelijkheid beschreef, maar eiste dat ik zag hoe het zou kunnen zijn.

Ze heeft haar weg al weer vervolgd. Ik duw een baard opzij en spring over het zwarte touw. Het is hoog tijd haar eindelijk eens te bedanken.