Het uitpakken na mijn verhuizing is nog maar nauwelijks begonnen of er dient zich een vraagstuk aan van levensbelang. De kastruimte. Je kan wel alle dozen, kratten en tassen leegkieperen, maar dan..? Zoals een boekenliefhebber betaamt heb ik een ruime collectie boekenkasten, die net als de boekencollectie zelf steeds blijft groeien. Sommige kasten had ik al, andere komen me op onduidelijke wijze aanwaaien. Daardoor ben ik nu eigenaar van een zwarte, een witte, een groene en twee grijze Billy’s (exclusief een knalrode verstekeling en die van berkenfineer.)
De Billy-boekenkast van Ikea is een ‘eikpunt’: zodra die verdwijnt zullen de dingen veranderen. Al was het maar omdat daarmee een pijler van het diep-Zweedse socialistische Ikeagedachtegoed teloor zou gaan. Op een verkapte manier biedt deze enorme heilstaatwinkel voor velen een uitkomst in de vorm van eenvoudig in elkaar te zetten en goedkope meubels. Denk je eens in hoe de wereld ervoor zou staan wanneer zoiets er niet meer was. ‘Rampen komen,’ zou mijn vader zeggen.
Voor mijzelf is het vooral een geruststelling dat de Billy eigenlijk nooit verandert en dat er dus altijd eentje bij kan. Dit is vooral te danken aan het werk van de onlangs overleden* ontwerper Gillis Lundgren. Hij bedacht in 1979 de eerste Billy – vernoemd naar de pr-jongen van Ikea – en zijn ontwerp is sindsdien praktisch ongewijzigd. Lundgren is ook een van de grondleggers van de platte dozen en zelfmontage, oftewel de genius achter het hele Ikeaconcept. Van zijn hand zijn onder meer klassiekers als de Ögla-stoel en Frosta-kruk.
Terug naar de kast. Er zijn wereldwijd tientallen miljoenen Billy’s verkocht, want die kast is bereikbaar voor iedereen, zeg maar de Bijbel onder het consumentenmeubilair. Als al die mensen er ook allemaal boeken in hebben staan dan maakt dat Lundgren tot ‘de grootste cultuurdrager sinds Erasmus’, om met Gerard Reve te spreken. Ik heb inmiddels de witte Billy al opgetuigd. Nu de boeken nog.
* Net als de uitvinder van de muurplug.
Marko van der Wal (1989) is opgeleid als classicus, redacteur van Tirade en werkt bij Uitgeverij Van Oorschot. Sinds twee jaar blogt hij wekelijks voor tirade.nu. Hij ziet er overigens anders uit dan hij eruitziet.
