In de Jardin des Plantes, Parijs

Zijn blik is van het langsgaan van de stangen
zo moe geworden dat hij niets meer ziet.
Wel duizend stangen houden hem gevangen
en meer dan duizend stangen is er niet.

De zachtheid van zijn lenig sterke pas
die steeds de allerkleinste kring beschrijft,
is als een dans van kracht rondom een as
waarin een machtig willen is verstijfd.

Niet vaak meer trekt het scherm voor zijn pupillen
geluidloos op –. Dan gaat een beeld erdoor
naar binnen, glijdt door het van spanning stille
lijf naar zijn hart — en gaat teloor.

Uit: Rainer Maria Rilke, Nieuwe gedichten I

Wij weten niet waarvoor dit heengaan diende,
het deelt niet met ons. Ons ontbreekt de grond
voor haatgevoel, bewondering of liefde
jegens de dood welke een maskermond

van tragisch klagen wonderlijk ontsiert.
De wereld blijft vol van ons rollenspel.
Zolang ’t ons zorgen baart of wij nog wel
plezieren, speelt de dood die nooit pleziert.

Maar toen jij ging, brak er op dit toneel
door ’t kiertje waaruit jij verdween iets los:
een straaltje echtheid, een kleur groen van heel
echt groen en echte zonneschijn, echt bos.

Wij spelen door. Het bang en stroef geleerde
opzeggend, weids gebarend nu en dan;
maar jouw aanwezigheid die wij ontberen,
jouw aan ons stuk ontrukte leven kan

over ons komen soms, alsof begrip
van gene werklijkheid, in ons neerdalend,
maakt dat wij, meegesleept voor ’t ogenblik,
het leven spelen, niet naar bijval talend.

Uit: Rainer Maria Rilke, Nieuwe gedichten I

Wij kenden niet zijn ongehoord gezicht,
de oogappels die daarin rijpten. Maar
zijn torso gloeit nog als een kandelaar,
waarin zijn blik, met een getemperd licht,

nog glanzen blijft. Anders zou jou de boeg
der borstkas niet verblinden, en in ’t zacht
draaien der lendenen was niet die lach
naar ’t midden toe dat het geslachtsdeel droeg.

Anders stond deze steen geknot, beschadigd,
in zijn doorschijnende schoudercascade,
en zou niet glinsteren als roofdierhuid,

en zou niet als een ster losbreken uit
zijn vorm: geen plek aan hem die jou niet ziet.
Zo doorgaan met je leven kun je niet.

Uit: Rainer Maria Rilke, Nieuwe gedichten II

In diepste slaap pas onderscheid ik scherp,
Want heel de dag zie ik wat mij niet zint,
Maar van mijn droom ben jij het onderwerp
Dat ik, blind ziend, in mijn zwart blikveld vind.
Jij wiens afschaduwing het duister temt,
Hoe blij zal van je schaduw ’t wezen zijn
Bij dag, waarop je zoveel lichter bent,
Als reeds je schim voor ’t nietsziend oog zo schijnt!
Hoe heerlijk wordt mijn oog door jou gestreeld
Wanneer ik je in ’t levend licht hervind,
Nu in het duister zelfs je schaduwbeeld
Nog zichtbaar blijft als slaap het oog verblindt!
Mijn dag is nacht tot ik terug zal komen,
Mijn nacht dag als ik jou zie in mijn dromen.

Uit: William Shakespeare, Sonnetten

Ontken maar dat je liefde voelt voor geen,
Jij die door eigen toedoen schade lijdt
Dat jij liefde ontvangt van menigeen,
Maar liefde nooit beantwoordt, is een feit.
Je bent zo dodelijk van haat bezeten
Dat jij tegen jezelf nog samenzweert,
Het zo gewenste onderhoud vergeet en
Je prachtig huis met opzet ruïneert.
Bezin je, zo je dit niet horen wilt,
Gun haat geen schoner woon dan zoete min,
Wees als jouw bijzijn, even zacht en mild,
Of wees jezelf tenminste welgezind.
Maak toch om mijnentwil een ander jij,
Dat schoonheid in jouw lijn bestendigd zij

Uit: William Shakespear, Sonnetten

Jij, van mijn hartstocht meesteres en meester,
Kreeg van Natuurs penseel een vrouwlijk aanschijn
En een zacht vrouwenhart, maar niemand leest er
Het vals verraad waar vrouwen toe in staat zijn;
Jouw oog vonkt meer, dwaalt niet zo vals als ’t hare,
Geeft glans aan al waarop je blik wil rusten;
Als man gevormd, maar andere vormen waardig,
Tref jij het manlijk oog, de vrouw onthuts je.
Natuur had jou reeds half als vrouw geschapen
Toen zij, al scheppend, zich in jou verliefde,
En iets toevoegde dat mij heeft ontwapend,
Omdat die toevoeging mij juist ontriefde.
Jouw deel betreft de vrouwen haar plezier, maar
Mij zij je liefde, haar je wellust dierbaar.

Uit: William Shakespeare, Sonnetten