[p. 474]
K. Schippers
Zeven gedichten
Liefdesgedicht
Jij hebt de dingen niet nodig
om te kunnen zien
De dingen hebben jou nodig
om gezien te kunnen worden
[p. 475]
La longueur de ce poëme
(fragment)
Some or more words in German.
Die gleiche Aussage im Englischen.
Als je die twee teksten
een voor een hoort
weet je niet meteen
welke langer is.
Maar de lengte van
typografische taal
is met een lineaal
onmiddellijk meetbaar.
Weddenschappen als
bij windhonden- en paarderennen:
welke gesproken tekst,
indien vermeld op papier,
is het langst, het kortst?
Ook wedden over de ruimte
die in een het Nederlands
gepubliceerde betekenis
in andere talen
– verzorgd door beëdigde vertalers –
op papier inneemt.
[p. 476]
Eindelijk werk voor de bookmakers
der universele grammatica.
Wedden over tijd –
dezelfde tekst in Chinees,
Frans, Arabisch, Engels en Duits
op papier:
hoeveel minuten, seconden
vraagt de declamatie?
Dit koppelen aan het nut
om een bepaalde tekst
in tijd of op papier
lang of kort te houden.
De regels van alle wereldtalen
kennen en zo beslissen
voor je iets zegt of schrijft
van welke taal je
gebruik wilt maken.
Dat afhankelijk van een keus:
short to be quick,
lang om misschien indruk te maken.
Vertaling van deze complete betekenis
geven op verzoek van
mensen die deze taal
niet kunnen lezen.
[p. 477]
Only paper is English
Papier
(is Duits)
Papier
(c’est hollandais)
Papier
(ist französisch)
[p. 478]
Verblijfplaats onbekend
Het dier wacht niet. Het springt
als het een hert is over gedoornde
struiken, maar het heeft geenszins
het idee dat er tijd zit tussen de sprong
en de gedachte aan die sprong.
‘Wij zijn het die dat soms denken.
En als hetzelfde dier geen hert maar
een konijn is, zit het soms stil alsof
het wacht. Toch is het eerder omdat wij even
geen gebeurtenis met het konijn kunnen
verbinden. Zitten is meestal niet voldoende.
Dat moet aangevuld worden.
Met wat? Schaduw van boom, aanwezigheid
van lunch, schaduw van jager, vos, fret of
geweer, als er maar iets is, dan zijn
we tevreden. Zo stil bestaat niets. Gewend
aan actie, aan iets wat afwijkt van een plaat,
willen we desnoods een prent, waarop een
hert of een konijn net zo gereed is, maar
dan thuis aan de muur. Binnen de lijst
zit het dier voor ons klem. Indien afgebeeld
slinkt onze zin naar meeslepende verhalen.
[p. 479]
Wat mooi! Net echt! Misschien niet eens naar
het leven getekend. Buiten bestaan geen prenten.
Als hetzelfde dier daarom een vogel is, komt hij
ons pas echt tegemoet in een duikvlucht of
klapwiekend over het water. Hij maakt zijn
verhaal, zodat hij past in hymnes, oden en
nursery rhymes. Eerst vlucht, dan typografie.
Dit is taal uit het rijk der dieren. Laadt hen
op tot fabels, zoals dat wel gebeurd is. Of zoek
een andere doos waarin we hert, vogel of konijn
kunnen verpakken. De ogen blauw? Poten gehoefd?
Oh, ah… graag meer zodat we het kunnen verdragen.
Is het angstig? Zeldzaam hier? Schrammen, littekens?
Ons koninkrijk voor een verhaal. En met die doos
van sprong, vertakt gewei, dus oud, ogen lichtbruin,
schram, oor of hoef hebben we het even. De doos
verkleurt onder onze ogen. En als hetzelfde dier
een mol is, moet het maar niet boven de grond komen.
Dreiging van dood? Vernederende achterklap?
Dat niet alleen. Als het veld leeg is, willen we
een dier. Daar is de mol. Geen bril, geen jas. Nooit
genoeg trucs om van zijn komst een show te maken.
Geen grap, geen kleur. Geen pirouette. Het doek
zakt voor hij iets heeft gedaan.
[p. 480]
Emballage
Het lezen van een zin
Projectie van een zin
De tijd bepaalt de snelheid van het lezen
Projectie van een woord:
ogen bewegen minder
Projectie van een letter:
ogen bewegen nog minder
Letter als kleur bij voorbeeld
a-rood
b-blauw
Zo kleuren achter elkaar
om een zin te vormen
Zo lees-kijk je de taal
Projectie wordt versneld
Betekenis glipt weg
Zo zie je de taal
[p. 481]
Zo wordt betekenis esthetiek
Zo is de taal ruimte en kleur en tijd
Snelheid vertragen:
fractie van taal komt ook
in betekenis terug
Woorden verpakt
in kleur en tijd
[p. 482]
Wit
Het wit tussen regels
Ook het wit tussen woorden
Dat is iets anders dan
‘daar staat niets’
of
‘daar gebeurt niets’
Wit wordt gezien
omdat het op papier
niet alleen is
Vergezeld wit geeft richting aan ogen
Richting lijkt er ook altijd
te zijn als je gewoon
om je heen kijkt: toch hoeft
er niet speciaal iets te gebeuren
Dat is het verschil met papier:
zolang er wit is
volgen er meestal wel
scenes of gebeurtenissen
Wit is een oude meester
[p. 483]
Zonder titel IV
Als een kunstenaar
werk maakt met Engelse
maar soms ook Franse titels
hoe moet een schilderij,
een object of een etc.
dan in de catalogus
vermeld worden als
het geen naam heeft?
Untitled?
Sans titre?
