In Martelaarschap, het derde deel van zijn dagboeken, verkeert J.J. Voskuil in een diepe existentiële crisis. Zijn laatste strohalm, het dagboek dat hem al 27 jaar dag in dag uit lucht geeft, biedt hem geen uitweg meer. Halverwege 1966 houdt hij helemaal op met zijn notities. Hij ploetert dan nog wanhopend door aan Binnen de huid, zijn geniale zelfafrekening, die hij begin 1968 voltooit (maar die pas na zijn dood verschijnt). Daarna valt hij stil, tot hij in 1972 de pen weer oppakt en het schrijven herontdekt. Eerst wat plichtmatig, maar al snel raakt Voskuil in een ware schrijfkoorts, alsof een slapende vulkaan tot uitbarsting komt.
De lezer krijgt Voskuil dan op zijn scherpst te zien. In zijn haat tegen het Bureau, belichaamd door Dick Blok (Jaap Balk) en Jo Daan (Dé Haan). In de bizarre verslagen van soms dagenlange echtelijke botsingen. In zijn fulmineren tegen de auto. In zijn schets van een snel veranderende samenleving waarin hij en zijn vrouw verworden tot relicten. Dit alles doorspekt met anekdotes, confidenties en onweerstaanbaar komische dialogen.
Martelaarschap is voer voor intellectuelen, en ook voor iedereen die wel eens een intellectueel de nek om heeft
willen draaien. Maar bovenal is het een feest voor alle liefhebbers van Het Bureau, die in Martelaarschap volledig aan
hun trekken komen.
Van Oorschot en Maxim Osipov starten tijdschrift voor Russische exil-schrijvers
Russische schrijvers kunnen niet meer vrij in hun moederland publiceren. Daarom start Uitgeverij Van Oorschot in samenwerking met de gevluchte Russische schrijver Maxim Osipov het tijdschrift Fifth Wave, een platform voor onafhankelijke Russische literatuur. Fifth Wave zal vier keer per jaar in het Russisch verschijnen. Een selectie daarvan verschijnt twee keer per jaar in het Engels. Het… Lees verder
Willem die Madoc maakte
Na een storm in het jaar 1196 halen kustvissers een kleuter uit de branding. Die blijkt de enige overlevende van een schipbreuk te zijn. De jongen, vermoedelijk een koningskind, brengt zijn jeugdjaren door in een klooster nabij Brugge. Dat ontvlucht hij om zijn familie terug te vinden. Onder de naam Madoc leidt hij een leven… Lees verder
De wereld is niet stuk te krijgen
In zijn krachtige, onsentimentele en verrassende verhalen richt de Russische schrijver Maxim Osipov zijn blik op mensen die door ingrijpende gebeurtenissen – verraad, maatschappelijke commotie, ziekte of dood – grote veranderingen ondergaan. Net zo geraffineerd en veelzijdig als in een roman belicht hij de mensen van verschillende kanten en legt hen bloot tot in de… Lees verder
Uwe Johnsons Jahrestage: meer lovende kritieken
Onlangs verscheen het magnum opus van Uwe Johnson voor het eerst in Nederlandse vertaling. Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl weet op overweldigende wijze een veelheid aan verhalen te vervlechten. Het is het dagdagelijkse relaas van Gesine en haar dochter Marie die naar New York zijn uitgeweken. Gesine vertelt haar dochter over haar… Lees verder
Pastorale alom juichend ontvangen
Met een korte roffel werd Pastorale van Stephan Enter verkozen tot Boek van de Maand november in De Wereld Draait Door. Het boekenpanel keek al lang uit naar dit boek, volgens Grietje Braaksma: ‘Kan Stephan Enter zich overtreffen? Ja dat kan-ie. (…) De zinnen zijn gebeeldhouwd en de metaforen zijn werkelijk om te smullen. Dit… Lees verder
Parelduiker 2024/5
De uitverkiezing in 1980 van de Frans-Belgische schrijfster Marguerite Yourcenar in de Académie française ging gepaard met gelobby en gekonkel en intense weerstand. Dirk Leyman reconstrueerde de historische gebeurtenis en de inhuldiging. Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog veroorzaakte onder kunstenaars en schrijvers in heel Europa groot nationalistisch enthousiasme. Zo ook bij Thomas Mann. Het… Lees verder
Tirade 496
De Rentrée is echter niet bedoeld als feest voor de consument. Het gaat om de frisse moed waarmee men terug aan de slag gaat. Voor Fransen is niet Oud en Nieuw, maar de Rentrée het moment voor goede voornemens. Waar de zomer vraagt om loomheid en berusting, waar de warmte ons dwingt te vertragen en… Lees verder
Mijn Lwów
Józef Wittlin schreef Mijn Lwów in 1946 in de vs. Lwów (tegenwoordig bekend als Lviv) was net het toneel geweest van een gruwelijke oorlog en massale deportaties. Zelf was de joodse Wittlin er in 1940 in geslaagd met zijn gezin via Frankrijk naar de VS te vluchten. In februari 1945 werd op de Conferentie van… Lees verder
In Memoriam Madeleine Mes 1961 – 2024
Mad –zoals ze haar mails ondertekende – is er niet meer! Na elke crisis van de ziekte die haar al enige jaren teisterde wist ze zich op miraculeuze wijze te hervatten, het idee dat ze ooit dood zou gaan was verre van haar. Maar eind november was het raak: op 1 december van dit jaar… Lees verder