Grensland. Een geschiedenis van Oekraïne

Meer dan tien eeuwen geleden liet de vorst van Kiev zijn onderdanen massaal dopen in de rivier de Dnepr. Het was het begin van de Russische orthodoxe staat, volgens Moskou. Odessa, Sebastopol, het zijn bij uitstek plaatsen van de Russische cultuur. Maar liggen ze niet, net als Kiev, in Oekraïne? Heeft dat dan geen eigen geschiedenis?

Het sinds 1991 onafhankelijke Oekraïne heet, letterlijk vertaald, ‘Grensland’. Eeuwenlang lag het in de schokzone waar de grote mogendheden van Oost-Europa met elkaar in botsing kwamen: Polen-Litouwen, Rusland, het Habsburgse en het Ottomaanse Rijk. Polen, Joden, Duitsers, Tataren en Grieken vestigden zich hier en woonden samen, maar vaker apart van elkaar en van hun buren, de Roetheense of Oekraïense boeren en Kozakken. De twintigste eeuw bracht de omvangrijkste, bloedige botsingen, door Hitler en Stalin. Het heeft Oekraïne tot een natiestaat gemaakt, al kunnen het Europees gezinde westen en het Russisch georiënteerde oosten van het land vaak moeilijk door één deur. Voor de keuze gesteld tussen Europa en Rusland, gaat de regering in Kiev die het allerliefst uit de weg.

‘Met nuchtere feiten en prikkelende vragen heeft Marc Jansen het Nederlandse publiek een grote dienst bewezen.’ – NRC Handelsblad ****

‘Toegankelijk en toch diepgravend, compact en toch compleet.’ – de Volkskrant ****

‘Jansen biedt prettig leesvoer voor wie context wil bij de actuele situatie in Oekraïne.’ – Trouw