Ik heb altijd gelijk (vO-hardcover)

Lodewijk Stegman die er als kind van droomde generaal te worden, keert na de tweede politionele actie uit Indonesië terug naar zijn vaderland. Hij is zo verbitterd geraakt door de Nederlandse politiek dat hij overweegt een partij op te richten ter opheffing van Nederland: de Nederlandse Europese Eenheidspartij. Ook het vooruitzicht naar zijn ouders terug te keren, stemt hem bitter. Hij stelt hen verantwoordelijk voor zijn maatschappelijke mislukking en voor de zelfmoord van zijn oudere zuster Deborah. De gezinsverhoudingen in deze roman zijn volgens Hermans gebaseerd op die uit zijn ouderlijk huis.

Ook deze tweede grote roman van Hermans, die in 1951 verscheen, veroorzaakte tumult. Omdat Lodewijk ergens smaalt dat de katholieken zich voortplanten als konijnen, werd de schrijver voor het gerecht gedaagd wegens ‘belediging van het katholiek volksdeel’. De roman was toen al door het in 1937 opgerichte ‘Informatie-Dienst Inzake Lectuur’ (IDIL), dat de morele inhoud van literatuur op ‘principieel katholieke basis’ beoordeelde, tot ongewernste lectuur verklaard. Om die reden wilden met name katholieke boekhandelaren de roman niet (meer) verkopen, of hoogstens nog onder de toonbank. Dáárvoor echter hadden zij al vele exemplaren bij aanbieding van uitgever Geert van Oorschot gekocht, die principieel nooit boeken retour nam en dat ook nu weigerde. Aldus zijn maandenlang pakketten heen en weer gestuurd tussen boekhandelaren en de uitgeverij, en jaren later nog mocht Van Oorschot graag glunderend zeggen: ‘En ze zijn allemaal afgerekend.’

Volgens Hermans waren de laatste door hem gecorrigeerde teksten pas de definitieve. Dit geldt ook voor deze uitgave van Ik heb altijd gelijk, die gebaseerd is op de wetenschappelijke uitgave van de Volledige werken.