Misdaad en straf

Bij de verschijning van Misdaad en straf (1866) gold Dostojevski in eigen land al twintig jaar als een van de
vooraanstaandste levende schrijvers, maar pas met deze eerste vuistdikke roman veroverde hij de wereld. Het
is het verhaal van een ‘verdoolde moordenaar’ en een ‘heilige hoer’: Rodion Raskolnikov is een nobele, arme
student die wordt verblind door het proto-nazistische denkbeeld van de übermensch en daarin de rechtvaardiging
vindt voor een roofmoord op een rijk maar akelig oud mens. Zijn ziel wordt gered – althans, dat hoopt de
lezer – door Sonja, een Petersburgse kindhoer.

Misdaad en straf is in feite een van de spannendste detectives ooit. Dostojevski weet als geen ander de psychische
constellatie van zijn personages millimeter voor millimeter bloot te leggen, op een manier die de lezer van begin tot einde onverbiddelijk meesleept.

Dostojevski’s vertelstructuur, de vervlechting van thema’s en motieven, en zijn volstrekt unieke taalbenadering
hebben een enorme – zij het nog altijd onderbelichte – stimulans gegeven aan de geboorte van de experimentele
en modernistische literatuur van de twintigste eeuw.