Reis naar het einde van de nacht

Vertaald door E.Y. Kummer

Reis naar het einde van de nacht is de uitzichtloze tocht van Bardamu door deze absurde wereld. In de Eerste Wereldoorlog realiseert hij zich de waanzin van de collectief georganiseerde moordpartijen waarvoor de mensen enthousiast in de rij moeten gaan staan om zich te laten afslachten. In Afrika wordt hij geconfronteerd met de hebzucht en de botheid van de blanke kolonist. Maar nergens voelt hij de eenzaamheid zo sterk als in New York, de kille ‘rechtopstaande’ stad van levende automaten.
Terug in Parijs staat hij als arts volkomen machteloos tegenover de achterdocht, de bekrompenheid en het misdadig egoïsme van zijn patiënten. De Reis is het ultieme boek van de twintigste eeuw, met zijn cynische kijk op de Eerste Wereldoorlog, de (de)kolonisatie, de urbanisatie en wat een mens toch verder met zijn leven aan moet.
Fel en genadeloos klaagt Céline in dit relaas van Bardamu’s omzwervingen onze maatschappij aan, waarin altijd dezelfden het gelag moeten betalen. Even fel en genadeloos ontleedt hij de mens tot op het bot toe.

Dat de Reis een belangrijke invloed op de Franse literatuur heeft gehad, getuigt de volgende passage uit La force de l’âge van Simone de Beauvoir: ‘Het belangrijkste boek van dat jaar was de Voyage au bout de la nuit van Céline. We kenden er hele passages van uit ons hoofd. Zijn anarchisme scheen ons vertrouwd toe… Céline had een nieuw instrument gesmeed: een taal net zo levendig als het gesproken woord. Sartre heeft ervan geprofiteerd.’ En niet alleen Sartre, want dit monument van de Franse literatuur blijkt voor vele hedendaagse schrijvers nog steeds een bron van inspiratie te zijn.

De vertaling van E.Y. Kummer werd bekroond met de Martinus Nijhoffprijs.