Verzamelde werken 1 – Vier romans

Vertaald door Karel van het Reve

‘Er zijn heel wat schoolopstellen geschreven over het onderwerp: de romans van Ivan Toergenjev als spiegel van de Russische maatschappij. Hebben er tussen 1840 en 1860 echt mensen bestaan zoals Roedin, Lavretski, Liza, Helena, Bazarov? Doet dat er eigenlijk toe?

Zijn de romans van Toergenjev niet interessanter en aangrijpender dan de vaak zo deprimerende werkelijkheid van de negentiende eeuw? Een gesprek als dat tussen Bazarov en Pavel Petrovitsj in Vaders en zonen heeft in Rusland nooit plaatsgehad, al was het maar omdat zo meeslepende woordenwisselingen en zulke prachtige duels in werkelijkheid niet voorkomen. Men heeft in Vaders en zonen ook wel een beschrijving gezien van ‘het’ generatieconflict, zoals dat in alle tijden optreedt. Ook daar is wel iets tegen in te brengen. Aan zo grote zuiverheid komt de werkelijkheid niet toe. Het ‘echte’ generatieconflict mocht willen dat het zich zo volgens alle regelen der kunst afspeelt als bij Toergenjev.’ (Karel van het Reve)

Voorts bevat dit deel de romans Roedin; Aan de vooravond; Het adelsnest.