[zonder titel]

Zon komt op van links.

Tuin nog donker nat van nacht.

In Bussum Zuid rukt kyrie

de eerste ambulance uit.

In de verre hertenkamp

piauwt een pauw om pauw.

 

Ik ben ouder dan voorheen.

Kijk maar in mijn spiegel.

In uw reilen zit systeem:

weer was ik niet op u voorbereid,

 

zoals u zwijgend aan kwam schuiven

aan mijn werkblad aan het raam,

u in het blanco eerste uur,

u gietijzer glanzend in het strijklicht,

u spreidend achterover op uw crucifix,

u met uw martelend geduld van leeg papier.

Uit: Willem Jan Otten, Gerichte gedichten

Over de reeks

 

Het Nederlandse poëziefonds van Uitgeverij Van Oorschot is befaamd geworden door talloze Verzameld werk-edities, de ‘vignettenreeks’ (1950–1975) en de presentatie van nieuwe dichters die in de loop der tijd doorbraken naar een groot publiek. Een aantal van hen is over leden maar dat hun werk nog springlevend is moge blijken uit de presentatie van een reeks nieuwe en kernachtige bloemlezingen, samengesteld en ingeleid door aansprekende hedendaagse dichters. Een complete verzameling van de websites die aan deze bundels zijn gewijd vindt u hier.

Deze uitgaven kwamen tot stand mede dankzij een bijdrage van de Turing Foundation.

 

Jan Hanlo Tjielp tjielp
(door Guus Middag)		 J.A. der Mouw Je bent de wolken en je bent de hei
(door Marjoleine de Vos)
M. Vasalis Op een vlot van helderheid
(door Hagar Peeters) (uitverkocht)		 Chr. J. van Geel Het mooiste leeft in doodsgevaar
(door Willem Jan Otten)
Adriaan Morriën Zoals een ster verstand heeft van
het licht (door Ester Naomi Perquin)		 turing_afm_200_copy J.C.van Schagen Ik ga maar en blijf (door Ingmar Heytze) 2008-11-12_1512341

Oor draaft door

Dames en heren vrienden van het goede boek!

De keus is groot maar eenvoudig: alleen maar góede boeken cadeau doen aan je geliefde, vrienden, kinderen.
Maar ja…
Op dat ‘maar ja’, hoe begrijpelijk ook, antwoord ik met gepaste trots: de door mijn broer Geerteklaas opgerichte uitgeverij Van Oorschot is als een verfijnd restaurant. Bestel gewoon waar je zin in hebt want de hele kaart is goed. Wil mij daarom toestaan, de wonderschone kaart van 2011 nog eens in zijn geheel onder uw aandacht te brengen.
Vanaf 50 euro besteed in hun prachtige Oorshop ontvangt u de fraaie Rarewoordenboek kaartenset van Guus Middag cadeau!

De Amerikaanse Tsjechov in een meesterlijke nieuwe vertaling: Sherwood Anderson – Winesburg, Ohio
Tweetalig reuzenproject, biografisch toegelicht, van Peter Verstegen: Emily Dickinson – Verzamelde gedichten
Schrijverschap op stoom. Unaniem bejubeld als bewijs dat er nog diepzinnige romans bestaan: Stephan Enter – Grip
Meest besproken debutant van 2010 keerde in 2011 terug naar Japan: Detlev van Heest – Het verdronken land
Voor of tegen de Librisprijswinnares? Wie voor is, heeft geluk!: D. Hooijer – De wanden van Oeverhorst
Aangrijpend egodocument terecht aan de vergetelheid ontrukt:  Levie de Lange – Het verhaal van mijn leven
Vriendschap, muziek en overspel in Amsterdam, 1914: Erik Menkveld – Het grote zwijgen
Een rijk dichtersleven, vol nooit eerder verschenen poëzie én proza: Maaike Meijer – M. Vasalis, een biografie
Beste Nederlandse dichteres zonder belangrijke oeuvreprijs: schande! Hanny Michaelis – Verzamelde gedichten
De zwarte diamant van de belangrijkste hedendaagse Franse schrijver: Pierre Michon – De Elf
Het mooiste en taligste boek van de leukste poëzieminnaar te lande:  Guus Middag – Rarewoordenboek
De dichter is afgeduwd en komt uw lezen ingedreven:  Willem Jan Otten – Gerichte gedichten | Nominatie VSB Poëzieprijs
Zó moet het, spreken als dichter en prozaschrijver tegelijk! Willem Jan Otten – De vlek, een vertelling | mét luister-cd
Onze beste essayist, voorbeeldig uitgegeven: Karel van het Reve – Verzameld werk deel 6
Met een cumulatief register op alle delen om van te smullen ! Karel van het Reve – Verzameld werk deel 7
Alle 7 delen tegelijk, wat je noemt een ‘pakt u maar in’ cadeau: Karel van het Reve – Verzameld werk
De beste interviews uit een lang en rijk leven, je hoort hem spreken! Karel van het Reve – U mag alles over mij schrijven
Karel van het Reve in beeld, met passende citaten uit zijn werk: Knip dan, toe dan! | Fotoboek
Schokkend verslag over het Wildersproces van een hoofdpersoon: Tom Schalken – Het eetcomplot
Sprakeloos makende nieuwe bundel van gevierde Amerikaanse dichter: Mark Strand – Bijna onzichtbaar / Almost invisible | tweetalige uitgave
Zó jong zijn en dan al zó fenomenaal en luchtig kunnen schrijven o! Anton Tsjechov – Op kamers (Verhalen 1880 – 1885)
Het negende deel van een verbazend zelfonderzoek: Frida Vogels – Dagboek 1970- 1971

En als u het wérkelijk niet meer mocht weten, is er altijd nog onze onvolprezen Russische Bibliotheek!
Dus ja: de keus moge groot zijn, eenvoudig is hij toch. Want fijner dan je naasten met een Van Oorschotboek écht aan het lezen te krijgen, bestaat bijna niet. A ja! Dat daarbinnen toch weer keus genoeg is, die tóch aan u blijft: beter kan feitelijk niet.

Negeer de tinnef – schenk Van Oorschot boeken!

En mocht u geen eind aan mijn Sintgedichten kunnen breien, gebruik dan mijn stokschimmelpaard:

‘Kijk nu maar goed naar dit present
en zie hoe de Sint je weer verwent!’

Met vriendelijke groet,
Sinterklaas

Costerprijs Gerrit Noordzij

De Laurens Janszoon Costerprijs 2011 is toegekend aan de vormgever, typograaf en schrifttheoreticus Gerrit Noordzij. Op woensdag 23 november verscheen een interview met Noordzij door Kester Freriks in NRC Handelsblad. Gerrit Noordzij (Rotterdam, 1931) begon zijn loopbaan als grafisch ontwerper en boekbindersleerling. In zijn vrije tijd ontwierp hij letters. Hij verzorgde voor tientallen uitgeverijen de vormgeving van de boeken, sinds 1978 voornamelijk voor uitgeverij Van Oorschot.

Naar aanleiding van de toekenning van de Laurens Janszoon Costerprijs 2011 aan Gerrit Noordzij verscheen een boekje met o.a. het juryrapport, het dankwoord van Gerrit Noordzij, de feestrede van Wim Crouwel en bijdragen van onder meer Huug Schipper, Peter Verheul, Willem Jan Otten en Wouter van Oorschot. Het boekje is voor 10 euro hier te bestellen.

Noordzij schreef computerprogramma’s en boeken, waaronder The stroke of the pen, Das Kind und die Schrift, De streek, Theorie van het schrift en De handen van de zeven zusters. Ook schreef en redigeerde hij het Engelstalige tijdschrift Letterletter van de Association Typographique Internationale. Van 1960 tot 1990 was hij docent letterontwerpen aan de Koninklijke Academie te ‘s-Gravenhage. De prijs zal op 25 november 2011 aan Gerrit Noordzij worden uitgereikt in de Gravenzaal van het stadhuis te Haarlem.

Van het prachtige De handen van de zeven zusters zijn nog slechts 3 exemplaren voorradig bij de uitgeverij. Verder is het boek uitverkocht. U kunt dit boek hier bestellen.

De vlek

De vlek van Willem Jan Otten is een muzikale vertelling over twee levens die in de war worden geschopt door een medische fout. De saxofonist Abe Kans hoort dat hij een enorme vlek op zijn longen heeft. Terwijl de Braziliaanse priester Josephsson verneemt dat zijn longen brandschoon zijn… De vlek is een nieuw hoogtepunt in het oeuvre van Willem Jan Otten. Behalve te lezen is het boek ook te beluisteren; bij het boek zit een CD met daarop het door de schrijver voorgelezen verhaal.

De vlek kreeg al twee lovende besprekingen in de media; Sebastiaan Kort in NRC Handelsblad: ‘In het beklemmende De vlek eert een uitermate begaafd schrijver niet alleen zijn helden […], hij laat vooral zien hoe broos een particuliere levensfilosofie kan zijn wanneer het noodlot toeslaat.’ Kort schrijft verder over ‘magnifieke pagina’s’.

En Dries Muus aan het slot van zijn enthousiaste bespreking in HP/De Tijd: ‘De vlek is geschreven met de nauwkeurigheid en de flow van het betere gedicht, en je leest het in het tempo van de betere roman. Als je genres wilt combineren, is dit de manier om het te doen.’

Gerichte gedichten van Willem Jan Otten genomineerd voor VSB Poëzieprijs

De jury van de VSB Poëzieprijs 2012 heeft de dichtbundels van Willem Jan Otten, Peter Ghyssaert, Jan Lauwereyns, Erik Spinoy en Anne Vegter genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2012. De VSB Poëzieprijs bekroont jaarlijks de beste Nederlandstalige dichtbundel met een geldbedrag van € 25.000,-.

Willem Jan Otten schreef, zo meldt de jury, met Gerichte gedichten een niet te negeren bundel met confronterende gedichten, bijzonder vanwege de opvallende combinatie van beheerste zinnen, onverwachte neologismen en terloops ogende, korte notities waarin verlies, leegte en onontkoombare bestaansvragen indringend aan de orde worden gesteld.

De jury, bestaande uit Astrid Lampe, Ton Naaijkens, Ester Naomi Perquin, Hans Vandevoorde en juryvoorzitter Kathleen Ferrier, selecteerde de nominaties uit 122 ingezonden dichtbundels die tussen 1 september 2010 en 31 augustus 2011 verschenen.

De uitreiking van de VSB Poëzieprijs 2012 vindt plaats op 25 januari a.s., de vooravond van Gedichtendag.

Rite du Cinema met Willem Jan Otten

De Balie presenteert i.s.m. Trouw de gloednieuwe serie Rite du Cinema, waarvoor auteur Willem Jan Otten 10 films die een leven veranderen heeft geselecteerd. Maandelijks leidt Otten de film in, en gaat hij na afloop van de vertoning in gesprek met een gast. Tevens bespreekt Otten in de week voorafgaand aan de avond zijn keuzefilm in Trouw. 

Maandag 26 september ging de reeks van start met Dead Man Walking, de controversiële film uit 1995 waarin de non Helen Prejean (Susan Serandon) de veroordeelde verkrachter Matthew Poncelet (Sean Penn) geestelijk bijstaat.

Zie ook de website van De Balie.

 

Bahamontes’ hemelvaart

Kwam de klimmer
Bahamontes
tot de haarspeld
aangeklommen
rolt de klimmer
Bahamontes
van zijn zadel
rolt hij af op
het ravijn stelt
hij ineens
de vraag is dit
hier eigenlijk
parcours kan dit
niet even goed
de Straatweg zijn
met wat voor waar-
borg ben ik ooit
op weg gegaan
het duurt nog maar
een tel dan ben ik
zaliger
zal ik dan van
mijn levensdag
nooit weten of
zij boven voor
mij klaar staat de
Huez met haar
massages en haar flesjes en haar
veel te strakke
tricots och och
fluitend ben ik
zonder waarborg
weggegaan ach
waarom ben ik
na een uurtje
niet gekeerd terug
naar het koele
klaterende
dal het mossig
pleintje met de
parasollen
sorbets ice-tea
want daar was daar
moet daar is
geweest een iemand
die mij vasthield
bij mijn zadel
mij het zetje
gaf dat moet
er was een laatste
duw hij gaf de
laatste die de
eerste was ik
keek niet om maar
zag wel in de
ooghoekbocht dat
in de wirwar
van de start een
rug de massa in verdween ik
was op weg ik
vraag waarom was
ik op weg wat
wist ik van de
aankomst als ik
aan kwam en wat
kan ik weten
van de aankomst
zonder aankomst
zonder iemand
zonder ja de
iemand die mij
toen het zetje
gaf het laatste
dat het eerste
was hoe zal ik
weten wie hij
was hij kent mijn
wil hij weet waar-
om ik klom waar-
om ik wilde dat
ik klom want o
alleen als ik
gewild heb dat
ik klom als ik
gewild heb dat
hij mij daar toen
het zetje gaf
het laatste dat
het eerste was
pas als ik mij dat zetje geef
alsnog die zet
misschien ben ik
dan wie ik ben
degeen dus die
uit klimmen ging
ik Bahamontes
zonder waarborg
klimmen ging ik
klom ik zonder
en er was geen
iemand anders
dan de iemand
die mij zegde
Bahamontes
zegde hij zeer
onverstaanbaar
Bahamontes
klim.

Uit: Willem Jan Otten, Welkom

Aanbieding najaar 2011

Pierre Michon | De Elf
J.M.A. Biesheuvel | Alleen in de nacht. Een keuze uit eigen werk (hardcover)
Willem Frederik Hermans | De tranen der acacia’s (hardcover)
D. Hooijer | De wanden van Oeverhorst
Hanny Michaelis | Verzamelde gedichten
Willem Jan Otten | De vlek. Een vertelling
Mark Strand | Bijna onzichtbaar / Almost Invisible
J.J. Voskuil | Binnen de huid (hardcover)
Stephan Enter | Grip
Detlev van Heest | Het verdronken land. Terug naar Japan
Guus Middag | Rarewoordenboek. Van bereshit tot zeeajuin
Karel van het Reve | Verzameld werk deel 7
Jozien van het Reve-Driessen en Hella Rottenberg (red.) | Knip dan, toe dan! Karel van het
Reve in beeld

Gerichte gedichten

Wie bent u? Deze vraag stelt Willem Jan Otten in zijn nieuwe boek Gerichte gedichten. Aan wie stelt hij deze vraag? Wie is de lezer die er, zodra hij een gedicht schrijft, nooit niet is?
Is het waar wat Otten denkt, dat u, de alomtegenwoordige lezer, al van tevoren weet wat hij gaat schrijven? Lijkt u wellicht op zijn moeder ? Of bent u een echomuur? Zit u inderdaad in het Onze Vader? Waar bent u als alle mensen uitgegroeid zijn? Bent u wie weet de vuurtoren van Vlieland? Bent u bekend met de gedachten van Darwin? Was u er toen de vader van de dichter stervende was? In Gerichte gedichten richt Otten zich meer dan ooit rechtstreeks tot de lezer.
Met Gerichte gedichten stuit Otten, na veertig jaar poëzie bedrijven, op het raadsel van de poëzie: als u niet bestond, was er geen gedicht.

Guus Middag in NRC Handelsblad: “een dichter van verrassende beelden, vreemde woorden, snelle idioomwisselingen. Zijn gedichten zijn altijd licht en ritmisch. En hij is in staat om de meest metafysische kwesties terug te brengen tot een herkenbare scène in een herkenbaar decor.” Lees hier het hele stuk.

Willem Jan Otten hield de 4 mei-lezing tijdens de herdenkingsdienst in de Nieuwe Kerk. Zie hier.

‘De beste essayisten’

De in december verschenen essaybundel Niets heb ik van mijzelf van Willem Jan Otten, Kees Verheul en Clay Hunt, is besproken in NRC Handelsblad. Guus Middag noemt het essay van Kees Verheul ‘een van de beste essays van een van de beste essayisten van dit moment’. Een van de andere beste essayisten is volgens hem Willem Jan Otten. Lees hier het complete artikel.

Eerder al werd het boek door Wim Brands in de VPRO Gids uitgeroepen tot het beste boek van 2009.

Er bestaan zo verschrikkelijk veel boeken,dat je soms zou willen dat je iemand hebt die je persoonlijk door de literatuurgeschiedenis leidt. Librisprijs- en Constantijn Huygensprijswinnaar Willem Jan Otten constateerde op zeker moment dat de kritieken die Kees Verheul in de jaren ’80 en ’90 schreef, voor hem leidend geworden waren: Verheul was zijn gids, zoals Vergilius dat voor Dante was. In het eerste deel van deze ‘leestriptiek’ verklaart Otten zijn bewondering voor Verheul in een abecedarium.

Het tweede deel van deze ‘hommage aan het lezen’ is van Kees Verheul. Hij schrijft in het essay ‘Poetic Passion’ over zijn leermeester Clay Hunt, die in 1957 Verheuls docent was aan Williams College, Williamstown, Massachusetts. In het laatste deel komt Clay Hunt vervolgens aan het woord, in een essay dat hij schreef over het gedicht ‘Hymn to my God, my God in my Sickness’ van de zestiende-, zeventiende-eeuwse Engelse dichter John Donne. Het essay en het gedicht werden  vertaald door Sjaak Commandeur.

Lees een bespreking van het boek op de website van Athenaeum, geschreven door Esther Wils.

Otten over veertien helden

We kregen er de afgelopen jaren wekelijks wel een telefoontje of een email over: of we nu eindelijk Willem Jan Ottens essaybundel Waarom komt u ons hinderen konden herdrukken. Nu dan eindelijk, weliswaar zónder de vierkleurencollages van Marc Mulders en daarom voor een lagere prijs.

Toen Willem Jan Otten in mei 2005 de Libris Literatuur Prijs kreeg voor zijn roman Specht en zoon was de eerste vraag van de dienstdoende televisiepresentator: ‘Hoe katholiek moet je eigenlijk zijn om van uw werk te genieten?’ Otten bracht, tot zijn nagelbijtende schande, niet veel meer uit dan dat hij ‘een half uur nodig had om de vraag te beantwoorden’.
Met dit essayboek neemt hij dit halve uur. Hij onderzoekt wat het uitmaakt dat hij zichzelf is gaan beschouwen als zoiets ongebruikelijks als een ‘gekerstende intellectueel’ en probeert aan de hand van twaalf bewonderde schrijvers en twee filmers tot de kern van zijn wereldbeeld te komen.