Tirade 474-475

Gucci lanceerde onlangs een zwarte trui met in de col een gat en daaromheen een rode mond. Een verwijzing naar de kunstenaar Leigh Bowery, zo stelde het modemerk. Een onversneden hedendaagse blackface, volgens social media.

Bowery was – hij stierf aan aids in 1995 – een kunstenaar die het nachtleven van Londen opschudde met zijn uitdagende shows. Zijn performances hielden het midden tussen rock-’n-roll horror en drag. Bij vele van zijn vermommingen hoorde een met veiligheidsspelden vastgespeld (!) plastic mondje – zonder zwart geschminkt gezicht. Maar hij werd misschien nog wel bekender door de portretten die Lucian Freud van hem schilderde.

Gucci en de social media keken naar dezelfde trui, en zagen iets totaal anders. Iets soortgelijks kan er gebeuren wanneer het recht zich uitspreekt over literatuur die mogelijk aanstootgevend of zelfs strafbaar is. Zie het artikel van Ulli d’Oliveira, ‘Het literaire werk tussen feit en fictie’, dat het hart van deze dubbeldikke Tirade vormt (eromheen staat een boeket van diverse prachtige bijdragen).* Hij laat aan de hand van verschillende geruchtmakende straf? en civiele zaken zien hoe juristen op de stoel van literatuurwetenschappers gaan zitten. Dat leidt bijna altijd tot ver uiteen liggende interpretaties, terwijl er toch maar één tekst aan de orde komt. Om met d’Oliveira te spreken: ‘de drieslag bedoeling van de auteur, bedoeling van het werk, interpretatie door de lezer kent tegenstellingen en spanningen.’

De interpretatie van de lezer/consument zegevierde in het geval van de blackfacetrui. Gucci had niet beseft hoe aanstootgevend de creatie was doordat het zich, als wit bolwerk, niet kon verplaatsen in pijn en leed van mensen van kleur, en daardoor roekeloos te werk ging. Tot een gang naar de rechter kwam het niet: Gucci haalde het overprijsde stuk wol zo snel mogelijk uit de handel – en terecht.

* Behalve het artikel van Ulli d’Oliveira bevat Tirade 474-475 gedichten van Christopher Levenson, ingeleid en vertaald door Ad Zuiderent, en gedichten van Myrte Leffring. Voorts verhalen van Willemijn Kranendonk, Rino Gouw, Pieter Kranenborg, Gilles van der Loo, Lia Tilon en Nathanael West (vertaling Caspar Wijers). De tirade achterin het nummer is van Daan Doesborgh en de illustraties zijn van Cheerted Keo.

Nr. 474, 2019 | 

Lees meer

Historisch
  • Omslag Tirade nr. 434
    Nr. 434, 2010
  • Omslag Tirade nr. 180
    Nr. 180, 1972
  • Omslag Tirade nr. 355
    Nr. 355, 1994
  • Omslag Tirade nr. 157
    Nr. 157, 1970
  • Omslag Tirade nr. 398
    Nr. 398, 2003
  • Omslag Tirade nr. 290
    Nr. 290, 1984
  • Omslag Tirade nr. 331
    Nr. 331, 1990
  • Omslag Tirade nr. 404
    Nr. 404, 2004
  • Omslag Tirade nr. 362
    Nr. 362, 1996
  • Omslag Tirade nr. 488
    Nr. 488, 2022
  • Omslag Tirade nr. 428
    Nr. 428, 2009
  • Omslag Tirade nr. 461
    Nr. 461, 2015
  • Omslag Tirade nr. 301
    Nr. 301, 1986
  • Omslag Tirade nr. 9
    Nr. 9, 1957
  • Omslag Tirade nr. 160
    Nr. 160, 1970
  • Omslag Tirade nr. 311
    Nr. 311, 1987
  • Omslag Tirade nr. 271
    Nr. 271, 1981
  • Omslag Tirade nr. 112
    Nr. 112, 1966
  • Omslag Tirade nr. 473
    Nr. 473, 2018
  • Omslag Tirade nr. 336
    Nr. 336, 1991
  • Omslag Tirade nr. 351
    Nr. 351, 1994
  • Omslag Tirade nr. 319
    Nr. 319, 1988
  • Omslag Tirade nr. 126
    Nr. 126, 1967
  • Omslag Tirade nr. 424
    Nr. 424, 2008
  • Omslag Tirade nr. 109
    Nr. 109, 1966

Lees de Tirade Blog

  • Afbeelding bij De vlinder

    De vlinder

    Ik ben zes jaar oud en zit naast mijn moeder in de auto – dit is een Brabants leven, in een heel andere tijd. Het oranje van mijn judoband heeft dat verzadigde, horend bij de kleurenfoto’s uit mijn jeugd. Het is spitsuur in het dorp, of wat men in die jaren spitsuur noemt. Mijn moeder...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Call me trimtab, over eigenzinnig bouwen

    Call me trimtab, over eigenzinnig bouwen

    Larousse 10 In een van haar recente interviews vertelde Halina Reijn dat de wereld er zo anders uit zou zien als vrouwen meer voor het zeggen hadden, ze noemde bijvoorbeeld dat veel meer huizen rond gebouwd zouden worden. Dat vind ik interessant. En een reden temeer om te hopen dat haar wensen uitkomen. Vanwaar die...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Drie

    Drie

    Twee jaar geleden kwam ik met B en de kinderen terug van Parijs en haalde Otis de Hond op bij mijn ouders in Hilversum, waar hij een weekje gelogeerd had. Het ging niet goed met de ademhaling van mijn vader. Hij had te weinig lucht om zinnen af te maken, opstaan kostte moeite. Toch kwam...
    Lees verder
Tirade bloggers