Omdat het leven een beperkte duur heeft zoeken veel mensen verlenging. Je kunt dan denken aan een parallel bestaan. Reizen kan dat effect teweegbrengen. Als je ver reist, leer je een wereld kennen die nieuw voor je is. Eenmaal thuis heb je je herinnering, maar je hebt ook een bewustzijn van dat het leven daar, in Greymouth, Nieuw Zeeland bijvoorbeeld, gewoon doorgaat. Je hebt dan twee levens tot je beschikking, dat waar je bent en het leven dat je je nu voor kunt stellen. (Erg saai parallel leven overigens, Greymouth)  Toch een goede reden om te reizen. Kinderen krijgen kan ook een parallel bestaan opleveren: mensen herleven hun jeugd een beetje door naar hun kinderen te kijken. En verder hebben kinderen – gelukkig voor ze –een bestaan waar de ouders niet bij aanwezig zijn, maar waar die ouders wel over nadenken: een nieuw wereld naast die je al had. Lezen werkt ook zo, schrijven ook.  In vijftig romans leef je vijftig extra levens.

In de zeer goede feel good movie About Time hebben de mannelijke leden van het gezin de mogelijkheid in de tijd te reizen. Bill Nighy vertelt zijn zoon dat op zijn 18e verjaardag. Zelf, meldt hij, heeft hij de extra tijd die dat opleverde vooral gebruikt om te lezen, alles, twee tot drie keer, Vooral Dickens. Feel good kunstenaar Richard Curtis maakt er echt wat van in deze film. Het is een van de weinige filmlevens, waar ik zo in zou stappen.

Droom vannacht: het boek
de zee, de zee
het vlot

(Chr. J. van Geel)

Lectuur van Douwe Draaisma De dromenwever heeft mij een nieuw parallel bestaan gebracht. Ik heb mijn dromen meestal genegeerd of als curiositeit onmiddellijk weer vergeten, maar door kennis te nemen van het vreemde fenomeen dat we ’s nachts niet zomaar ‘uitgaan’, maar per nacht 5 keer door eenzelfde cyclus bewegen – eerst in ongeveer vier fasen afbouwen van de hersenactiviteit, dan de REM-slaap, dan weer in vier fasen naar bijna bewustzijn en dat 5 maal – wekt toch interesse. In die REMslaap gebeurt het. Ene J.A. Hobson heeft een geloofwaardige theorie: in de hersenstam gaan betrekkelijk willekeurige hersencellen opflitsen, dit spreidt zich door de hersenen heen uit. Het brein doet verder wat het overdag ook doet: een min of meer acceptabel verhaal maken van de impulsen en indrukken die het binnenkrijgt. Zie daar de droom.

Droom van de overwoekerde snelweg

De vanen van de netels wapperen, smal spoor
wie fietst trekt schoenen aan, in korte schokjes wind
doen varens, gras, onstuitbaar kruid, beton vergaan.

Het horen slaan van tennisballen achter hagen
wekt mij, het rinkelen van kopjes en van glazen
op nikkelen bladen rondgedragen door de tuin.

(Chr. J. van Geel)

Het lichaam heeft geleerd dat het veilig is tijdens dit droomdeel van de slaap, de REMslaap, de musculatuur volledig te blokkeren. De vreemde paradoxale  situatie doet zich dan voor dat wanneer je ’s nachts geestelijk bijna net zo actief bent als overdag, je lichaam volledig out is.

Gewezen op je droombestaan ga je proberen waar te nemen of je droomt, ze bijhouden zoals Frederik van Eeden deed in zijn droomboek. (‘Ik zag in den laten slaap na een uur wakker liggen een gebergte, een bergwand, zeer mooi en scherp.’) En mijn God, wat een parallel leven heb ook ik er opeens bij! Als je een nacht of 10 je dromen opschrijft heb je een reeks absurde verhalen geschreven waarvan althans ik niet wist dat ik ze in me had.

——————-

Menno Hartman (1971) was vroeger redacteur van Tirade. Sinds 2008 werkt hij bij Uitgeverij Van Oorschot. Houdt van de geur van boeken en minder van vliegen, of uitsluitend in een droom.