De eerste en enige keer dat ik ooit coke snoof was tijdens mijn studie, nadat ons werkgroepje een seminar Semiotische Analyse met succes had afgerond. We hadden ons verzameld in het appartement van één van onze medestudenten boven een Jordanese fietsenwinkel en ik was met afstand de grootste schijterd van ons allemaal.
Pas als laatste durfde ik het aan, nadat ik me ervan had verzekerd dat niemand met wegdraaiende ogen en schuim op de bek paniekerig in zijn neusgaten begon te klauwen, zoals Uma Thurman na een bijna fatale substantieverwarring in Pulp Fiction.
Omdat ik te arm was voor briefgeld, scheurde ik een proeftentamen – een Levi’s-advertentie met een halfnaakte Nick Kamen* – uit de syllabus, rolde deze op en stak het vervolgens in mijn neus. Alleen al het idee van een blote Nick Kamen in misschien wel mijn meest platonische lichaamsholte deed meer met me dat de cocaïne zelf, dus je zou kunnen zeggen dat ik er aanleg voor heb, voor semiotische analyse.
Wat ik ervan heb onthouden, is dat de semiotiek zich richt op het duiden van meer of minder subtiele, onderliggende tekens in communicatieboodschappen die, zo gebiedt de neomarxistische leer aan de UvA, zonder uitzondering de hegemonie van dominante stereotypen in onze postkapitalistische maatschappij herbevestigen. Ik had niet gedacht dat ik er na mijn studie nog íets aan zou hebben, totdat ik in de supermarkt in Austin stuitte op een pak granola.
Nooit eerder in mijn leven ben ik een conservatievere zak granola tegengekomen. Reactionair is een beter woord. Afgezien van de inhoud, die knapperig vers is en waar verder niets op aan te merken valt, straalt de zak een diep Trumpiaans verlangen naar het verleden uit, toen alles in Amerika nog blank, rolbevestigend en driewerf great was.
De merknaam op de voorkant, Engine 2, verwijst naar de brandweerkazerne direct achter ons appartement, aan Martin Luther King Boulevard, waar oprichter Rip Esselstyn werkte voordat hij zich in de wereld van de voedingsvezels begaf. Deze granola is dus lokaal geproduceerd – en niet ergens in Mexico of China – door eerlijke, all-American farmers en hun familie.
Anders dan veel nieuwerwetse verpakkingen van tegenwoordig is deze zak zonder schaar in één gemakkelijke beweging open te scheuren en toch ook weer hermetisch afsluitbaar middels een onneembare dubbele sluitstrip, zodat de vaderlandse granen langer vers blijven en ongewenste parasieten van buitenaf geen enkele kans hebben.
In alles ademt Engine 2 granola de heroïek van de archetypische Amerikaanse held sinds de terreuraanslagen op de Twin Towers in New York; de brandweerman. Krokante muesli is technisch gesproken veganistisch, maar omdat die term eerder feminiene flauwte dan masculiene kracht oproept, is hij vervangen door het veel virielere plant-strong.
Die stoere, bijna onoverwinnelijke uitstraling wordt nog sterker benadrukt door een portret van Rip zelf op de achterzijde, fit en in vol brandweerornaat, met zijn helm nonchalant onder de arm, een zelfverzekerde blik in de camera en een dichtbegroeide bos grijs haar waar Trump alleen maar van kan dromen. Het enige smetje op het ontwerp is een knipoog-smiley in de R van zijn handtekening, vermoedelijk een halfslachtige poging om ook millennials voor zich te winnen, maar in dit umfeld komt dat over als een nogal nichterige stijlbreuk.
Er zijn diverse varianten op de markt, waarvan sommige zelfs met allerlei vruchten en uitheemse pitten, maar aan deze zak geen polonaise. Plain Jane Granola** (zonder buitenlandse toevoegingen) is doordesemd van traditionele family values: ontstaan in de Republikeinse heteluchtoven van Rips moeder op de familieboerderij en vernoemd naar zijn zuster, wier oer-Amerikaanse recept voor homemade haverkoekjes met applesauce, cinnamon en – vooruit dan maar – maple syrup, op de achterkant van harte wordt aanbevolen.***
“Yep!”, schrijft Rip in zijn persoonlijke boodschap op de achterkant van de zak aan zijn clientèle: “Simple and wholesome. The way granola used to be.”
______________________
* Na het succes van de Levi’s-campagne probeerde Nick het nog even in de muziek, onder andere met het door Madonna geschreven Each time you break my heart (1986), dat op mij – net als de Levi’s-commercial – een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Ik was toen net vijftien, maar na een semiotische analyse van de koude grond kwam ik tot de onvermijdelijke conclusie dat Nick net als ik was, alleen oneindig veel knapper. De clip toont Nick van zijn kwetsbaarste kant, als een eenzame efebe in een bijna verlaten cruisebar waar het laatste restje bezoekers langzaam ontwaakt op de tonen van zijn onvaste stemgeluid. Vanzelfsprekend droeg ik in die dagen het betreffende 501 stonewashed model.
** Plain Jane is misschien niet zo vleiend, maar vergeleken met de onthullingen van de afgelopen week over Trumps seksuele intimidatie, aanrandingen en objectificatie van vrouwen is deze karakterisering nog verrassend mild en met enige goede wil zelfs bijna liefdevol te noemen.
*** De VS probeert al jaren tevergeefs het Canadese ahornmonopolie te doorbreken.
Arjen van Lith is journalist en schrijver. Hij debuteerde in 2014 met de verhalenbundel Mijn Snor bij De Harmonie en publiceerde diverse korte verhalen in (literaire) tijdschriften. De meeste maanden van het jaar woont hij in Austin, Texas, waar hij werkt aan een bundeling van de brieven die hij ooit aan zijn kapper schreef, en aan een roman over zijn opgroeien in dorpsmetropool Krommenie.