Het is niet mijn gewoonte om veel pijnstillers te gebruiken, maar de afgelopen weken moest ik eraan geloven. Na het verwijderen van mijn verstandskiezen – ook niet fijn – ontkwam ik niet aan enige complicaties, waar ik nog een week last van zou houden. Normaal gesproken kan ik aardig wat hebben (tandartsboor bijvoorbeeld), maar dit liep de spuigaten uit. Ik had constant een bonkende, brandende pijn van kin tot achter het oor. De pijn nam tot overmaat van ramp op den duur niet af, zoals verwacht, maar juist toe. Er zat niets anders op dan handen vol ibuprofen, paracetamol en codeïne in te nemen.
Tegen de waarschuwingen op de bijsluiters in nam ik te lang te veel van die pijnstillers. Toen de pijn bijna getemd was, werd ik grieperig en slikte ik voor de zekerheid nog maar een weekje langer. Bovendien was de pijnstilling al vastgeroest in mijn systeem, zowel de inname als de voorraad. Ik huiverde bij de gedachte opeens zonder pillen te zitten. Gelukkig had ik zat in huis ‘en dat verloste me van de grootste angst van de verslaafde, de angst om zonder drugs te zitten,’ zoals Hans Fallada zegt.
In het verhaal ‘Sachlicher Bericht über das Glück, ein Morphinist zu sein’ doet hij verslag van zijn morfineverslaving. De verslavingen van Fallada (1893–1947) zijn legendarisch, onbegrensd en door hemzelf uitgebreid beschreven. Hij raakte vermoedelijk al op 16-jarige leeftijd verslaafd, toen hij pijnstillende middelen kreeg nadat hij overreden was door een paard-en-wagen. Zijn hele waanzinnige leven lang (gestichten, gevangenissen) bleef hij reiken naar tabak, morfine, andere medicijnen, en natuurlijk alcohol, waarover hij de roman Der Trinker schreef.
Om zijn zucht naar morfine te stillen ging Fallada tot het uiterste. Hij belandde er meermaals voor in de gevangenis en klinieken. Als het in ‘Sachlicher Bericht’ niet lukt om met vervalste recepten morfine te scoren bij de apotheek, wandelt hij een lege behandelkamer van een artsenpraktijk in om het spul zelf te halen. Ook dat plan slaagt niet. De arts wil hem wel wat geven als hij zich in ruil laat opnemen in een kliniek. Fallada weet op het laatste moment te ontsnappen, met een dubbele dosis in zijn arm. Het gaat mis als hij in plaats van morfine cocaïne begint te injecteren.
In het aansluitende verhaal ‘Drei Jahre kein Mensch’ vertelt Fallada hoe hij van de pijnstiller probeert af te komen. Hij probeert zich te laten oppakken omdat hij geld heeft gestolen. ‘Ik zou me willen laten arresteren, alstublieft,’ zegt hij tegen een agent. Het werkt pas de tweede keer en dan krijgt hij uiteindelijk wat hij wil. Cold turkey in de cel, voor lange tijd, net als in Der Trinker.
Ik las deze lucide, nuchter neergepende verhalen toen ik geen medicijnen meer hoefde te nemen en was blij dat het met mij niet zo ver was gekomen, zowel qua verslaving als afkicken. Voor mij geen ‘lange marteling van ontwenning’, waarmee Fallada zakelijk zijn ‘Bericht’ eindigt.
